De verzameling Doom-games, die door het leven gaat als Doom 3 BFG Edition, is gericht op de huidige jonge generatie gamers. Dergelijke jongelui hebben hoogstwaarschijnlijk niet beleefd hoe het voelt om bang te worden van de lelijkste pixelbrijen, sprongen van geluk te maken bij het verpulveren van kleurenformaties van grijs, groen, rood en bruin, of angsten uit te staan in de digitale hel. Wat dat aangaat is deze uitgave van de Doom-games een testament voor die ervaringen. En als een dergelijk testament, een memorie bijna, moet dit spel ook gezien worden. In elk ander licht valt deze Doom 3 BFG Edition namelijk ietwat tegen.
Vagevuur of verdoemenis
Dat komt op het eerste gezicht door de achterhaalde graphics van de game. In 2004 was dit een van de drie games – Doom 3, Half-Life 2 en Far Cry – waarmee je een monsterlijk duur PC-systeem verantwoordde en showde. Destijds was de belichting, het detail in de personages en de aankleding van de omgeving ongekend. De game is voor 2012 opgepoetst met een hogere resolutie en een heerlijk soepele framerate, maar over het algemeen is het grafisch bijna allemaal lang en breed ingehaald. Bijna, want op het gebied van belichting blijft Doom 3 zijn zombiemannetje staan. Flikkerende lampen, donkere schaduwen in vrijwel elke gang en precies de juiste donkerte die vereist is voor de lugubere sfeer die Doom 3 wil opwekken.

Doom 3 BFG Edition bevat zoals gezegd naast Doom 3 ook de originele Doom, Doom 2, uitbreidingen en The Lost Mission. Deze extra’s zijn allemaal leuk om te spelen – de een om nostalgische redenen, de ander weer voor de vette shoot-outs – en voor PlayStation-eigenaren de eerste kennismaking met Doom. Om dan een dergelijk compleet pakket voorgeschoteld te krijgen, is een uitstekende tegemoetkoming voor alle Doom-loze jaren.
En daarmee zijn we bij het sterkste punt van het spel aangekomen: sfeer. Er zijn maar weinig games die spelers van begin tot eind op het puntje van hun stoel doen zitten, en Doom 3 is er een van. Zodra de poorten van de hel openbreken, staat gevaar achter elke hoek te wachten. Je komt niet altijd iets of iemand tegen, maar het gevoel dat overal in het level naargeestige monsters op de loer liggen, geeft een heerlijk beklemmend gevoel. Ja, natuurlijk loop je rond met een arsenaal van machomonstermollers, maar als je continu het risico loopt zonder ammunitie te zitten, voel je de spanning wel. Om nog maar te spreken van de lugubere taferelen waar je om de zoveel tijd op getrakteerd wordt. Denk aan kamers waarvan de muren letterlijk vleesgeworden duisternis zijn en bloed elk oppervlakte siert.
Duivels geluid
Eigenlijk blijft de sfeer van Doom 3 nog het meest overeind door de uitstekende geluidseffecten. id Software was destijds apetrots op wat ze op auraal gebied bereikt hadden, en ze mogen er nog steeds trots op zijn. Het mechanische gekraak van de omgeving, de kreten van de monsters en de drukkende stilte van alleen de donkerste levels; id wist hoe het spanning moest creëren. Een speciale vermelding moet wel gemaakt worden voor de shotgun. Zodra het geluid van dit hagelgeweer in actie je trommelvliezen raakt, vraag je jezelf af of je in een shooter ooit iets gehoord hebt dat meer bevredigd. Wapens klinken in id-games sowieso heerlijk, en in Doom 3 is dat niet anders. Zelfs de doffe knal van de zaklamp op een zombiehoofd is een genot voor het oor. Oh, nee… dat heb je nu niet meer…
In de originele versie van de game moet je erg vaak kiezen tussen zien en schieten. Kies je de zaklamp, dan weet je wat er om je heen gebeurt en waar je moet kijken. Valt je keuze op het wapen, heb je de mogelijkheid je te verweren. Deze versie van het spel kent daarentegen een zaklamp die alleen te gebruiken is mét de wapens. Het is aan iedere speler om te bepalen of dat positief of negatief aanvoelt, maar ondergetekende vindt het aan sfeer inboeten. De spanning van de keuze tussen licht en bewapening kan veel uitmaken, maar hier moeten we nu zonder doen.

Wat gameplay betreft heeft Doom 3 de tand des tijds sowieso niet erg goed doorstaan. Het repetitieve karakter van de game, dat te vinden is in de bijna continue reeks van inwisselbare gangen en kamers, voelt hopeloos ouderwets. Daarnaast hebben de vijanden maar twee tactieken: op je afrennen of je van een afstandje aanvallen. Intelligentie is wellicht wat veel gevraagd van zombies en helse monsters, maar het mag toch wel een tikkeltje beter. We zijn ook ondertussen beter gewend.
Toch moet toegegeven worden dat het ouderwetse soms ook een welkome verandering is. Een schietspel spelen met een authentieke health bar is weer een verademing. Een spel is zó veel spannender als je daadwerkelijk continu moet letten op de gezondheid van je avatar. Maar dat neemt niet weg dat Doom 3 als een WO2-veteraan is die in de Golfoorlog wordt ingezet.
En dat is ‘t ‘m ook wel een beetje. Acht jaar lijkt een eeuw in technologische vooruitgang. Wat dat betreft staat Doom 3 op een mooie plaats in de geschiedenis. Tussen de originele Doom en Doom 3 zitten gigantische vooruitgangen en tussen Doom 3 en nu ook. Deze BFG Edition is daarom ook een goed getimed stukje historie met zo z’n charmes en stoerheid. Voor de consolegamers van nu is Doom een naam van vroeger geweest, maar met deze uitgave ligt de naam weer in het geheugen. Maar Doom moet mee met z’n tijd en weer grenzen verleggen. Het is tijd voor een nieuwe Doom. Het is tijd dat Doom 4 er gaat aankomen.