Ik trap af, ren naar het doel en scoor. De tegenstander doet hetzelfde. Ik doe het nog keer. Hij doet het nog een keer. 2-2 binnen een minuut, daar is nog geen voetbal aan te pas gekomen. Verder in de tweede helft neem ik een bal van 20 meter afstand vanuit de lucht op m’n slof, via de vingertoppen van een spectaculair snoekduikende keeper klapt het leer de kruising in. Twee minuten later, rond de 80e minuut, verschijnt die vervloekte tekst in beeld. Ik ben m’n connectie met de server kwijt. Winst weg, speeltijd weg, contracten weg, punten weg, controller kapot. Het is één wedstrijd waarin bijna alles dat Fifa 15 is voorbij komt.
Fifa 15 is een game van ultieme tegenstellingen geworden. Het ene moment is dit de beste voetbalgame ooit, die de mooiste ervaringen oplevert. Het andere moment vervloek je alles dat je je kunt bedenken, wil je de controller kapotsmijten en vraag je jezelf serieus af waarom je dit in hemelsnaam blijft spelen. Het antwoord is pijnlijk simpel: dit is voetbal. En je wilt een voetbalgame spelen. En als je heel eerlijk bent is er eigenlijk maar één voetbalgame op de markt. En dus speel je door. Het probleem is alleen dat ontwikkelaar EA dat zelf ook maar al te goed doorheeft. Zonder serieuze benchmarks zou je bijna denken dat deze game feilloos, weergaloos, fantastisch is. Maar zet een stap terug en wat overblijft is een game die geen rekening houdt met zijn eigen consumenten en waarbij de drang naar écht goed zijn is ingeruild voor de drang om mensen jaarlijks een nieuw exemplaartje voor te schotelen.

Online drama
Wie Fifa de afgelopen jaren gespeeld heeft, moet het wel eens hebben meegemaakt: van de servers afgegooid worden. Dat is niet alleen vervelend voor die match, het heeft ook nog eens invloed op genoeg randzaken eromheen om in ieder geval het slopen van je controller te overwegen. Wie (zonder aanwijsbare reden) uit een wedstrijd gegooid wordt, kan zomaar eens een heel seizoen naar de knoppen zien gaan. Promoveren gaat aan je neus voorbij, of die ene titel, of misschien degradeer je wel omdat je in de 90e minuut met 10-0 voor al drie keer die ijzig koude melding op je scherm zag. You were disconnected from EA’s servers. Fluit ondertussen maar naar je geld, je seizoenswinst, je punten of naar je gehuurde speler die je nog maar één wedstrijd had (in mijn geval Christiano Ronaldo en ja, daarvoor ben ik in therapie gegaan). En als kers op de taart past EA door zo’n disconnect ook nog eens je Did Not Finish-rating aan, wat kort door de bocht betekent dat je in al je toekomstige wedstrijden ook nog eens veel minder uitbetaald krijgt, omdat je nu te boek staat als bewuste ragequitter.
Wie op de fora van EA kijkt ziet dat het een wijdverspreid probleem is. Inmiddels telt het desbetreffende topic (en dan alleen nog maar van disconnects ná de wedstrijd) meer dan 700 pagina’s aan klachten. Om nog maar te zwijgen over het aantal verhalen op Twitter of in onze persoonlijke omgeving. Sommige mensen hebben nergens last van, anderen worden de helft of een kwart van de wedstrijden standaard van de server geflikkerd. Nog los van het voetbal op de mat, de schitterende menu’s, de waanzinnige presentatie en het feit dat de online spelmodi stuk voor stuk grandioos zijn ontworpen, is het leveren van een service zo slecht als deze onvergeeflijk. Niet als het al jaren speelt, niet als EA structureel niet met oplossingen komt.

Een andere game
Dat de aanwezige modi amper veranderd zijn, is an sich niet zo erg. Een carrière starten als speler, team of coach werkt nog steeds prima. De mogelijkheid om Online Seasons weer samen online te spelen is terug en Ultimate Team (local co-op) als modus is natuurlijk een gouden greep waar inhoudelijk amper iets aan veranderd hoeft te worden. Wanneer alles werkt, is Fifa 15 briljant. Het verhandelen van spelers, zorgen voor contracten en de juiste staf, de emotie die tegen het einde van een seizoen hoog oploopt; er zijn maar weinig games die zulke mooie, heftige gevoelens aan kunnen wakkeren als Fifa 15. Wanneer het werkt.
Hoe anders is het met het spel op de mat gesteld. Terwijl de verschillende modi bijna linea recta gekopieerd zijn van Fifa 14, rolt het balletje op het veld dit jaar totaal anders. Was Fifa 14 een schaakspel, waarbij je niet de speler maar het team als machine aanstuurde, daar is Fifa 15 het spel van de individualist. Het tempo is flink opgeschroefd en de betere, snellere spelers dollen zo drie of vier verdedigers alvorens ze de bal op de keeper afvuren. Passes zijn overwegend hard, strak en relatief snel onder controle, zodat je superspits weer als een vervelende wervelwind tekeer kan gaan. Het maakt Fifa 15 een stuk spectaculairder en zenuwslopender dan al zijn voorgangers. Ook de keepers blijven in dit geval niet achter. Waren dat voorheen nog gigantische hitboxen die een bal of wel, of totaal niet te pakken hadden, dit keer zijn het levende sprinkhanen. Mannen die wel eens een balletje door de benen krijgen, wiens vingertoppen soms net genoeg of net te weinig zijn. Helden die met de mooiste snoekduiken de best geplaatste ballen uit de kruising pakken en die een bal met het laatste stukje scheenbeschermer net tegen de lat aanwerken. Zet een aanval mooi en goed op en je scoort de mooiste, meest fabuleuze goals ooit in een Fifa-game gezien – die nog eens extra lekker aanvoelen doordat het schieten dit keer zoveel meer precisie vereist dan voorheen.

Aftrap = de nieuwe penalty
Zoals gezegd is Fifa 15 echter de game van de ultieme tegenstellingen. En zo lekker als dit razendsnelle veldspelletje van individualisten kan gaan, zo kan het ook aan elkaar hangen van knulligheden. Op genoeg fronten is deze game nogal doorgeslagen in zijn individualisme. In zeker honderd wedstrijden hebben we er letterlijk geen enkele keer een corner of hoge voorzet in zien gaan. Niet online, niet tegen de AI op het hoogste niveau. Ja, bedankt voor het luisteren naar de kritiek op Fifa 14, waarin het afmaken van hoge voorzetten en corners overpowered was. Maar een week na release is er al bijna geen speler meer te vinden die überhaupt een bal hoog voorgeeft vanaf de flank. Een passje terug naar het midden en hopen dat je zeven man uitspeelt geeft immers een veel grotere kans op succes, of zelf naar binnen trekken en de bal in de korte hoek prikken, aangezien de keeper daar niet echt tegen bestand is. Dag realisme.
Er is hier een hele duidelijke opoffering gemaakt van het teamspel en realisme, ten faveure van snelle, spectaculaire, individuele acties. Een pass vanuit de draai over 50 meter feilloos afleveren is geen probleem, een keer je poot uitsteken als een spits voorbij wandelt is dat net iets te vaak wel. Een tegengoal krijgen is vervelend, maar als je (letterlijk!) één op de vijf keer vanaf de aftrap naar de 16 van de tegenstander rent en daar de goal in het net kunt rammen, is het ineens niet meer zo dramatisch. Als de aftrap de nieuwe penalty is geworden, dan weet je dat er ergens iets niet klopt.