De allure van de Yakuza-serie aan een leek omschrijven is een vrijwel herculeaanse onderneming – ze laat zich namelijk niet simpel door ‘sterke gameplay’ of ‘intrigerende verhalen’ samenvatten. Yakuza kenmerkt zich met een indrukwekkende cocktail van intrinsieke Japanse eigenaardigheden, gewelddadige straatgevechten, absurde humor en meeslepend melodrama dat meer dan vijftig uur langzaam als een infuus je systeem indruppelt. Het is een krachtige formule die uniek van aard is en Yakuza 0 verfijnt hem tot in de kleinste details – tevens een formule die wonderbaarlijk genoeg nog altijd weet te verrassen.

Vertrouwd doch verrassend
Yakuza is er namelijk makkelijk van te betichten vrij iteratief te zijn; Kazuma Kiryu vertolkt bijvoorbeeld al sinds dag één de hoofdrol en de rossebuurtequivalent Kamurocho voelt onderhand even vertrouwd als je eigen achtertuin. Het maffiadrama wordt echter met een jaren 80-esthetiek geïnjecteerd, waardoor 0 zich opvallend van de rest onderscheidt. Niet alleen is de nog onstuimige jeugdigheid van Kiryu een ingrijpend vertrek van zijn doorgaans berekende natuur, maar ook Kamurocho toont zich van een ander karakter dankzij de tijdsperiode. Een tijd waarin discomuziek het nachtleven bepaalt en erotiek op ongemakkelijke wijze in ongure videotheken wordt bewonderd. 0 geeft daarbij een intrigerende kijk op een tijdsperiode in Japan die doorgaans vrij onderbelicht is.
Onder het reflecterende licht van de discoballen schijnt desondanks de bijzondere geest van de Yakuza-serie onmiskenbaar door. Het zijn namelijk wederom de momenten waar je doelloos de stad verkent en even de lokale arcadehal bezoekt, of het avondeten wegspoelt met een fles sake in een klein barretje, die je bij blijven. Dit is de nalatenschap van Shenmue die zijn weg naar Yakuza heeft gevonden: de alledaagsheid van het leven zonder aanleiding of noodzaak die de wereld van een unieke kleur voorziet. Niemand dwingt je om elk gerecht in een Koraanse BBQ-restaurant te bestellen of in het verlaten bar karaoke te zingen, je doet het ongedwongen. De open wereld van Yakuza 0 imponeert zo met zijn unieke identiteit.

Dat karakter wordt compleet gemaakt door de vele bizarre substories. Je stuit tijdens een zorgeloze stadswandeling bijvoorbeeld op manipulerende cultleiders, deelt ervaringen met een merkwaardig figuur die de bijnaam meneer Libido draagt, onderwijst onbeholpen sm-meesteressen, of helpt een popster die verdacht veel op Michael Jackson lijkt. Het zijn absurdistische situaties die kenmerkend zijn voor de Yakuza-serie en nogmaals de eigenaardigheid van de game benadrukken. Ze dragen bij aan een typerende stijl die verder enkel in het werk van Japanse ontwikkelaars als Swery doorschemeren.
Schaamteloos ultrageweld
Hoewel de straten van Karuchomo en Sotenbori ideaal zijn voor een toeristische verkenning, is het onmogelijk ongestoord rond te wandelen. Talloze ongure types of door drank benevelde zakenmannen pogen hun vluchtige dominantie te uiten – een veelal eenzijdige strijd die op gewelddadige wijze wordt beëindigd. Er zijn namelijk geen regels in de straatgevechten van Yakuza; het draait niet om winnaars, maar om wie het langs overeind blijft staan. Er wordt bijgevolg met alles gegooid wat niet aan de grond is vastgenageld – van stoelen tot reclameborden en fietsen – en er wordt niet neergekeken op na-schoppen als iemand op de grond ligt of een hoofd tegen een betonnen muur rammen. De Yakuza-serie baadt in overtrokken geweld en deinst niet terug om dit zorgvuldig doch stijlvol in beeld te brengen.

Hoewel Yakuza 0 in vergelijking met de twee voorgaande delen minder protagonisten heeft, balanceert de toevoeging van diverse vechtstijlen dit gemis. Zowel Kiryu als publieksfavoriet Majima Goro – die voor het eerst in een volwaardige Yakuza-game speelbaar is – kunnen namelijk op elk moment van vechtstijl wisselen. Zo varieert Kiryu bijvoorbeeld tussen een behendige boksstijl en een barbaarse brawler-stijl en Majima tussen Eddy Gordo-waardige breakdance-vaardigheden en een smerig en efficiënt gebruikt van een honkbalknuppel. Waar gevechten in eerdere Yakuza-games nog weleens op een gedachteloze knoppencombinaties uitlopen, geeft Yakuza 0 je zodoende meer voor handen om te variëren.
Je verkiest wellicht voornamelijk een bepaalde stijl, maar de diverse baasgevechten dagen je uit om van het complete scala aan vechtstijlen gebruik te maken. Het veelvuldig wisselen tussen elke stijl is zodoende niet alleen om iedere confrontatie zo stijlvol mogelijk ten einde te brengen, maar daadwerkelijk de zwakke punten van de tegenstander uit te buiten.

Indrukwekkende soapserie
Buiten hun tegenstanders krijgen Kiryu en Majima intens melodrama voor de kiezen. Hun relaas is zoals elke Yakuza-game een opeenstapeling van plotwendingen bovenop plotwendingen; iedereen heeft namelijk een verborgen agenda, is stiekem gerelateerd aan een andere yakuzafamilie of probeert je op slinkse wijze voor het karretje te spannen. Yakuza 0 presenteert een meeslepend drama waarbij elke scène je op het verkeerde been zet. Het speelt zich enigszins volgens je verwachtingen uit, maar het krijgt onverwachts een aangrijpende draai.
Het is daarbij voornamelijk aan de drijvende kracht van het acteerwerk te danken dat het verhaal een onuitwisbare indruk achterlaat. Met name de antagonisten van de Dojima-familie overdonderen je meermaals met genadeloze en doordringende acteerprestaties. Het zijn bijgevolg geen inwisselbare vijanden, maar doordachte tegenstanders die elke ruimte naar hun hand zetten. Geweldige personages die het bloed onder je nagels vandaan halen, maar het tegelijkertijd onmogelijk maken om niet van ze te houden. Zo is er de onvervalste yakuza Daisaku Kuze die zowel een drang naar agressie oproept door zijn brute dadenals een ontzag voor zijn hardvochtige strijd voor zijn eerbehoud. Je haat hem en de zijnen met een passie en tegelijkertijd kun je niet wachten tot ze weer hun opwachting maken.

Ondanks de vele imposant acterende zwaargewichten in Yakuza 0 is het Majima Goro die moeiteloos de aandacht opeist en boegbeeld Kiryu volledig in zijn schaduw laat. Majima is sinds de oorsprong van de serie altijd de Ying van Kiryu’s Yang geweest; waar Kiryu zich door berekendheid laat leiden, daar voedt Majima zich door emotie en impulsiviteit. Ditmaal krijgt Majimas persoonlijkheid daadwerkelijk diepgang en wordt hij aan een aantal emotionele momenten blootgesteld dat uiteindelijk tot zijn hondsdolle karakter zal leiden. Het thema van Yakuza 0 is daardoor wellicht de duisternis waarin zowel Kiryu als Majima stappen en als volwaardig yakuza naar buiten treden, maar het is Majimas ontwikkeling van zachtaardig bruut tot ontzagwekkend monster dat een overweldigende stempel op de game drukt. De game is zodoende een gedenkwaardig monument voor een even memorabel personage.
Yakuza 0 is uit op de PlayStation 4, hoewel de game in 2015 in Japan op zowel de PlayStation 3 als de PlayStation 4 verscheen.