Van 2006 tot ongeveer 2009 had GTA nog een geduchte concurrent in de vorm van de Saints Row-serie. Deze third-person shooters spelen zich ook af in een realistische open wereld en laten de speler als hoofd van een criminele organisatie onrust zaaien. Het succes van Saints Row 1 en 2 zorgde voor nog twee delen, waarin ontwikkelaar Volition minder de werkelijkheid probeerde te simuleren en ineens puberale humor en vermaak centraal stond. Nu is het de beurt aan een nieuwe game met een nieuwe wereld en nieuwe mechanieken: Agents of Mayhem. Geen rondslaande dildo’s meer, maar wel een over-de-top knalfestijn dat barst van zowel tenenkrommende humor als hilarische grappen.

Blijven doen waar je goed in bent
Met alle ervaring op zak die het maken van een viertal razend populaire games teweegbrengt, is het na het maken van Saints Row: Gat out of Hell voor Volition direct duidelijk wat het wil doen: nog een open wereld creëren. Voortborduren op wat de ontwikkelaar het meeste succes heeft geboekt zonder de Saints Row-serie te veel uit te melken – wat op papier een verstandige aanpak lijkt. Werp je een blik op Agents of Mayhem, dan lijkt het echter al snel alsof je Saints Row V aan het spelen bent. De personages rijden in auto’s terwijl neonlichten ze voorbijvliegen, om de vijf seconden komt er een grap of punchline uit, ze ontdekken her en der collectibles en wanneer ze uitstappen grijpen ze direct naar hun wapens. Op het eerste gezicht lijkt het inderdaad Saints Row, maar deze futuristische wereld is niet gevuld met gangsters – hij is gevuld met agenten.
De missies in Agents of Mayhem worden voltooid met behulp van drie agenten, waarvan er telkens één in de speelwereld staat die de speler bestuurt: met een druk op de vierpuntdruktoets teleporteert het huidige personage weg en vervangt een van zijn metgezellen hem. In de hands-on-versie zitten in totaal negen agenten, die met hun nog drie ontbrekende kameraden gezamenlijk de smoel van de game vormen. Aan personaliteit ontbreekt het ze in ieder geval niet. Zo is er Braddock, een ex-sergeant die ontdekte dat de soldaten die ze met de harde hand aan het opleiden was, eigenlijk voor de vijand bestemd waren. En DAISY, een Roller derby-speelster met een extreem grote mond waar ontzettend veel alcohol in gegoten wordt.

Daarnaast is er een voormalige Yakuza-huurmoordenaar genaamd ONI en zelfs een oude bekende uit Saints Row genaamd KINGPIN – als we de rest ook willen bespreken kunnen we zo een aparte preview vullen. Over elk personage is namelijk uitvoerig nagedacht: niet alleen hebben ze stuk voor stuk een uitgebreid achtergrondverhaal met aanverwante missies, ook krijgt elke agent talloze regels aan dialoog. De speler moet voor aanvang van de missies (met uitzondering van de solo-verhaalmissies) een groep van drie agenten uitkiezen, en zelfs de samenstelling van dat team heeft invloed op wat er gezegd wordt.
Combineren geblazen
De keuze in de groep van agenten heeft gelukkig meer impact op de game dan alleen welke grappen en opmerkingen er over en weer gaan. Naast de invloed die hun lichaamsbouw heeft op hun beweeglijkheid en health, moet de speler ook rekening houden met alle wapens, vaardigheden en speciale aanvallen die elk personage heeft. Iedere agent bezit namelijk een hoofdwapen, een melee-aanval, een specialiteit die invloed heeft op de hoeveelheid damage die gedaan wordt op specifieke vijanden, een unieke manier om op muren te klimmen, een alternatieve ability, een speciale aanval, een Mayhem-aanval én passieve skills.

Speciale aanvallen variëren van vallen tot granaten en van Area of Effect-pijlen tot razendsnelle charges, die je allemaal met een druk op RB/L1 loslaat. Heeft de agent genoeg Special Attacks uitgevoerd en een hoop vijanden de mond gesnoerd, dan komt de Mayhem-aanval vrij. Deze speciale speciale aanval zorgt voor extra chaos op het slagveld en is gebonden aan de persoonlijkheid van elke agent. De altijd rokende Braddock gooit bijvoorbeeld haar sigaar naar een vijand om daar een regen van lasers op af te sturen en mini-gun-fanatiekeling Daisy transformeert met haar Mayhem-aanval haar normaal rondsproeiende geweer in een ultiem wapen. Door een van haar passieve skills healt Daisy zichzelf ook nog eens wanneer ze tijdens de Mayhem-aanval vijanden vermoordt. Met die unieke eigenschappen loont het dus om goed na te denken over elk team dat de wijde wereld intrekt.
Met de variatie compenseert Volition voor het feit dat er (op de verschillende outfits na) weinig aan de personages gesleuteld kan worden. Een tank-personage met een groot automatisch geweer kan bijvoorbeeld niet ineens een boog in zijn handen gedrukt krijgen en het personage met de pijl en boog kan op zijn beurt niet klakkeloos in een groep vijanden springen zonder het met de dood te bekopen. De nodige diepgang zit in het variëren tussen personages: dat elke agent anders aanvoelt en elke mix van agenten een andere tactiek vereist, staat na deze korte hands-on preview al buiten kijf. Gelukkig is er daarbovenop ook sprake van progressie. Door het levelsysteem zal elke agent veranderen en verbeteren naarmate ze meer missies voltooien, terwijl ze in essentie hetzelfde personage blijven.

De jaren 80 van de toekomst
Met een agententeam in de hoofdrol en een A-Team-achtige soundtrack die klinkt in de aankondigingstrailer is het duidelijk naar welk tijdperk Agents of Mayhem teruggrijpt: de jaren 80. En dat in een futuristische wereld met rondrijdende reclameborden, felle neonlichten, robotische creaties en donkeremateriewetenschap – wat gek genoeg een frisse mix oplevert.
Niet alleen in de soundtrack zijn de jaren 80-invloeden merkbaar, het verhaal is namelijk net zo over-de-top als de actiefilms en -series die rond 1980 floreerden. Een organisatie genaamd LEGION werkt vanuit Seoul (waar de game zich voornamelijk afspeelt) aan allerlei kwaadaardige plannen om de wereld over te nemen met behulp van een wetenschappelijk genie genaamd Dr. Babylon. Hij maakt met zijn uitvindingen de kracht van donkere materie beschikbaar voor LEGION, waardoor de kwaadaardige organisatie met enkele nieuwe superwapens korte metten maakt met vrijwel elk leger op aarde. Natuurlijk moet de speler het ook tegen hem opnemen, wat in de hands-on resulteerde in een missie waarin je in een auto van zijn luchtaanvallen moet vluchten. “Ha, I almost hit you with my space laser!”
In een vervolgmissie moeten de agenten al schietend een werkplaats binnenvallen om Babylons krachtbron te slopen. Het is een standaard bossgevecht waarbij Babylon veilig op een plateau staat en zijn lakeien op de agenten afstuurt, maar door de mix van felle explosies, razendsnelle gameplay en even hilarische als tenenkrommende opmerkingen over zijn “dark matter balls” staat plezier centraal. Om Babylons lasers naar zijn computers te lokken teleporteert de tank HARDTACK naar het slagveld, wanneer vijanden dichtbij komen wordt snel naar de uzi-dragende ONI geswitcht en wanneer het uitkomt springt de pijl en boog-gebruikende RAMA om van een afstand een paar headshots los te laten. Het wisselen gaat naadloos en voelt lekker aan; de extra tactische zetten die je daardoor kunt verrichten maken de al heerlijke krankzinnige actie nog een stuk leuker.
Kijk dus niet raar op als je Agents of Mayhem met een glimlach op je smoel speelt: dat is moeilijk tegen te houden wanneer je hordes aan generieke vijanden afmaakt door slim van tactieken te veranderen met wisselende agenten en achter de hand gehouden special attacks, en jouw succesvolle moordpartijen afgesloten worden met een vermakelijke oneliner. Met de fun-factor lijkt het dus wel goed te komen, maar omdat de hands-on dusdanig lineair was blijft het de vraag of die open wereld echt iets toevoegt. Aan het rondrijden met de auto’s zal het in ieder geval niet liggen: met Agents of Mayhem laat ontwikkelaar Volition zien zijn ervaring goed te gebruiken en een Saints Row-waardige game te kunnen maken zonder die serie verder uit te melken.
Agents of Mayhem verschijnt 18 augustus op Xbox One, PlayStation 4 en pc.
Door Marvin Toepoel