Warhammer, je zit er middenin of je hebt geen idee wat het precies inhoudt. Toch hoeft dat niet per se: je kunt ook genieten van Warhammer zonder middagen te spenderen in een Games Workshop-winkel. We leggen je de basisprincipes uit in Warhammer 101.

Je loopt er wel eens voorbij, een winkel waarboven in retroletters “Games Workshop” staat geschreven. Je ogen worden er naartoe getrokken door het woord games, maar er worden geen videospellen gespeeld. Games Workshop is een bedrijf dat fantasy bordspellen maakt, waarbij fans de personages, prachtige kleine miniaturen, zelf schilderen en hun eigen wereld creëren.
Dat wil niet zeggen dat alles van Games Workshop fysiek gespeeld wordt: hun succesvolle videogamefranchise Warhammer zit bijvoorbeeld al zo rond de veertig games en add-ons. Het lijkt moeilijk om te beginnen met iets dat al zo is doorontwikkeld in een enorm niche markt, maar Warhammer is voor iedereen.
Warhammer – het bordspel
Om de games te begrijpen, is het essentieel dat je eerst het begrip Warhammer begrijpt. Warhammer is een soort bordspel waarin strategie- en rpg-elementen samenkomen. Je heerst over diverse volkeren van verschillende rassen, die je fysiek kunt verzamelen, want ze zijn als plastic figuren in de Games Workshop te koop.

Elk personage heeft eigen vaardigheden die je kunt inzetten door de dobbelstenen te gebruiken. In plaats van de meeste bordspellen, waarbij de dobbelstenen bepalen hoeveel posities je op het bord mag bewandelen, is het in Warhammer dus zo dat de dobbelstenen bepalen wat de impact is van de gekozen activiteit van je personage. Met andere woorden; je wil vaak meer dan vier gooien, want dan is je kans op slagen het grootst.
Wat daarnaast een belangrijke rol speelt in dit spel is het handboek. Waar je bij Wie Is Het en Monopoly een handleiding krijgt van een paar kantjes, is het in Warhammer het zogeheten ‘rulebook’ dat de scepter zwaait. In dat dikke boekwerk staan alle spelregels gedetailleerd beschreven. Daarnaast is er de Codex, of het Army Book, wat een speciaal boek is dat specifiek op Warhammer Fantasy of Warhammer 40,000 betrekking heeft. Hierin staat namelijk per personage beschreven wat zijn kracht of zwakte is. Heb je die boeken en een leiderfiguur plus een basisleger, dan kun je het bordspel Warhammer al meespelen.
Warhammer – het verhaal
Verder in het bordspel duiken wordt al snel enorm ingewikkeld, dus laten we ons concentreren op een ander belangrijk element in Warhammer: het verhaal. Ook het verhaal van Warhammer is zeer complex, maar in het kort zit het zo: de aarde is bevolkt door Elves, die van de aarde met hun magische vaardigheden een prachtige plek maakten. Totdat er een burgeroorlog ontstond die het volk in drie groepen verdeelde: Wood Elves (in het bosrijke Athel Loren), Dark Elves (in het ijzige Naggaroth) en High Elves (in het magische Ulthuan).

De Elves blijven echter niet de enige bewoners van deze wereld: al gauw verschijnen er andere mythische wezens zoals Orks, Dwarfs en Goblins. Dat is slechts het topje van de ijsberg: de kracht van Warhammer zit hem in de enorme hoeveelheid rassen en hun relatie tot de duistere Chaos die in de wereld bestaat.
Dat was het verhaal van Warhammer Fantasy. Er is natuurlijk een andere vertelling voor 40K met zijn science fiction-universum. Het is zo’n 38.000 jaar later, de wereld is duister en het enige dat we kennen is oorlog. Geweld voert constant de boventoon en mensen zijn gekoloniseerd op honderdduizenden planeten. De regeerder over het heelal is voornamelijk de Imperium of Man, dat gelooft in een soort goddelijke keizer. Het Imperium staat echter op omvallen, en jij speelt het verhaal verder waarin het Imperium vecht tegen de Tau (jonge mensen), Necrons (mechanische skeletten), Eldar (elferieke aliens), Tyranids (insect-achtige buitenaardse wezens), Orks (wanstaltige wezens) en de Chaos (Space Marines), mensen en anderen die de Chaos Gods dienen.
Tolkien en geschiedenis
Sinds de jaren ‘90 maakt Games Workshop games rondom Warhammer, veelal strategiegames met hetzelfde duistere thema dat zich het beste laat omschrijven als diepe fantasy met een Gothic Tolkien-inslag vol mensen, Orks, Goblins en Elves. De Warhammer-wereld is niet alleen geïnspireerd door Tolkien, ook het werk van Robert E Howard en Michael Moorcock wordt vaak als referentiemateriaal aangewezen. Er zijn ook veel elementen uit de Europese geschiedenis terug te vinden, zoals de zwarte pest en de Spaanse invasie.

De Warhammer-franchise bestaat uit twee gameseries: Warhammer Fantasy en Warhammer 40,000. In de afgelopen twee jaar zijn er tientallen Warhammer-games verschenen, dus het is moeilijk door de bomen het bos te zien. Beide franchises hebben zo hun specialiteiten, maar zijn uiteindelijk in bijna alle gamegenres vertaald: van tekst-gebaseerd tot sportgames. Warhammer 40,000 is echter meer toegespitst op science-fiction en draait voornamelijk om Space Marines.
Dawn of War 3
De eerstvolgende Warhammer-game die eraan komt is de real time strategiegame Warhammer 40,000: Dawn of War 3, wat betekent dat we weer de ruimte in gaan. Studio Relic Entertainment maakt dit derde deel groots met veel personages om te ontdekken in flinke maps met een groot scala aan aanpassingsopties. De map wordt gedomineerd door energiegeneratoren (speciale gebouwen die alleen voor specifieke doelen kunnen worden ingezet) en elites. Dat betekent dat ze sterk zijn in het ene, maar daarmee ook zwaktes hebben voor het andere. Het is aan jou om ze zo tactisch te plaatsen dat je de map ermee kunt overnemen, in plaats van dat de vijand ze binnen mum van tijd weet te vinden en af te breken. Dat is voornamelijk belangrijk in de singleplayer, want in de multiplayer komen daar ook turrets bij om het spelletje nog uitdagender te maken.

In deze aanstaande Warhammer-game is de sfeer heel bepalend en de toon wordt al gezet in de intro. Gelukkig zien ook de stemacteurs dat in. Moet je een wandelende Warhammer-encyclopedie zijn om je te vermaken met deze game? Nee hoor. Wil je je echter juist wel helemaal vastbijten in Warhammer dan hoef je niet ver te zoeken: er zijn naast de kust en keur aan figuren en bordspel-attributen bij Game Workshop een heleboel verhalen in (strip)boekvorm. De comic Warhammer Monthly bestond zelfs vijf jaar lang. Aan de andere kant kunnen tientallen comics bijna niet op tegen de vele uren aan gamemateriaal die er zijn van Warhammer. Naast de bordspellen blijft Warhammer zich met zijn fantasy-inslag en diepere lagen vooral goed lenen voor de gamewereld.
Warhammer 40.000: Dawn of War 3 verschijnt op 27 april voor pc.