Toninho de Zoete Virtual Reality lijkt zich uitstekend te lenen voor ervaringen vanuit een eerstepersoonsgezichtspunt. Een vr-game vanuit de derde persoon ligt minder voor de hand, al zijn er voorbeelden genoeg. Zo bijzonder en goed uitgewerkt als Moss zagen we deze overigens nog niet. Misschien wel omdat het een mengeling van beiden is.
Fabeltjesboek
De speler bevindt zich in een bibliotheek of gebedsgebouw en bladert door een dik boek met de titel Moss. Al lezende wordt de speler getransporteerd naar de spelwereld, die doet denken aan onder andere The Lord of the Rings. Het lot brengt een historisch, mystiek voorwerp en de onwaarschijnlijke uitverkorene bij elkaar, met een epische aaneenschakeling van avonturen tot gevolg. In dit geval betreft het een antropomorfe, middeleeuwse wereld waarin muizen heersen en magie en monsters tot de orde van de dag behoren. En o ja, eekhoorns dienen als het vervoersmiddel bij uitstek. Maar er zijn andere zaken die deze game echt van andere games onderscheiden.
Neem bijvoorbeeld Quill, de protagonist in deze fabel. Zij is een klein en schattig muisje met een avontuurlijke drive. Wanneer zij op een dag op het juiste moment op de juiste plek is, gebeurt er iets magisch. Ze stuit op een zeldzame Glazen Reliek en er vindt een ontmoeting plaats, die op ontwapenende wijze de visie van ontwikkelaar Polyarc illustreert: Quill de muis maakt kennis met een wezen genaamd The Reader, oftewel de speler. Zomaar bij een beekje met kabbelend water. Aanvankelijk deinst Quill terug, maar diep van binnen voelt de muis de goede bedoelingen van The Reader.
De band die de speler met Quill krijgt wordt meesterlijk gevormd door onder andere de interacties die met haar mogelijk zijn, waarop zij uiteenlopend kan reageren. Zo kan de speler Quill bijvoorbeeld aaien, waarbij ze haar kraaloogjes dichtknijpt van genot. Als de speler dichtbij Quill komt, strekt ze haar armpjes uit met de intentie om je gezicht aan te raken. Het is schitterend geanimeerd, en zo ontzettend schattig dat het cheesy zou moeten zijn. Maar het is vertederend. Bijzonder geslaagd van Polyarc dus.
Ga vooral even staan
Met deze vers gesmede vertrouwensband gaan de speler en de muis gewapend met een zwaard op avontuur. De speler volgt Quill op haar reis in isometrische camerastandpunten in secties van de spelwereld en kan van daaruit voorwerpen en vijanden manipuleren om zo puzzels op te lossen. Bovendien hoeft de speler niet te vrezen voor gebrek aan beweging, want de omgevingen vragen erom tot in detail en vanuit meerdere perspectieven bekeken te worden. Zo vind je net iets makkelijker collectables en routes in die grote kleine wereld door bijvoorbeeld even te gaan staan. Al is ondergetekende nooit duidelijke geworden waar de collectables voor dienen, buiten het scoren van Trophies.
Zo in de vingers
Quill laat zich eenvoudig besturen. Lopen met de linker analoge stick, aanvallen met het vierkantje en springen met kruisje. Door vierkantje en kruisje tegelijkertijd in te drukken voert Quill een ontwijkmanoeuvre uit. Daarnaast is The Reader niet passief in het verhaal en kan deze Quill helpen door met een van de schouderknoppen obstakels te pakken en te slepen of op te tillen.
De besturing en de spelmechanieken zijn voor de reis en het verkennen eenvoudig gehouden; hier en daar wordt geschoven met blokken of moet Quill een platformsectie navigeren. Het is hierbij het samenspel tussen de twee hoofdmechanieken dat voor uitdaging zorgt. Soms moet de speler op meerdere plekken tegelijk ‘denken’ te midden van de actie. Naast puzzelen en platformen wordt er namelijk ook gevochten. Er is daarbij een mooie balans tussen combat, verkennen en puzzelen. In de gevechten nemen de speler en Quill het op tegen bijvoorbeeld drie soorten agressieve mechanische kevers, die elk op een andere manier aanvallen. Hierdoor moeten The Reader en Quill op een steeds diepere wijze samenwerken. De speler kan bijvoorbeeld bezitnemen van een vijand en deze laten doen wat hij wil. Misschien wel op een knop zitten of om andere kevers kapot te knallen, zodat Quill weer vrolijk verder kan.
Quill haalt een Kratosje uit
Heb je de gameplay eenmaal door, dan zit er net wel of net niet genoeg uitdaging in de game. Mocht je toch het echt even niet meer weten, dan geeft Quill je zelfs een hint in gebarentaal en koddige muizengeluidjes. Het enige echte obstakel dat ik meermaals tegenkwam was een glitch waarbij ik vast kwam te zitten tussen muren of andere omgevingsobjecten. Vervolgens moest ik het hele hoofdstuk opnieuw starten. Jammer, want het ontmoedigde mij wel in mijn verkenningsdrang. Dit smetje stond het speelgenot echter allerminst in de weg.
En het plezier zit voor een groot deel in de manier waarop de speler zich meer en meer verbonden voelt met Quill en de wereld van Moss. Je leeft echt mee met Quill, die aan alle grillen van Moss onderhevig is. Helemaal wanneer het escaleert en je beseft dat de gameplay naar een onheilspellend hogere versnelling is geschakeld en uitdagender wordt. Je voelt aan alles dat Polyarc je naar een climax leiden. De omgevingen worden dreigender en duisterder, evenals de gameplay, totdat Quill stiekem een kippenvel-opwekkend, maar subtiel ‘Kratosje’ uithaalt. Zoiets heb je nog niet eerder gezien.
Helaas is het avontuur van korte, doch zoete duur.De zeven hoofdstukken van de game zijn gemakkelijk in drie à vier uurtjes uit te spelen. Zonde, want de wereld smaakt naar zoveel meer. Mogelijk is de game bewust aan de korte kant gehouden en volgen er meer korte verhalen in de vorm van dlc. Tevens is een vr-sessie van drie à vier uur lang zat, maar eens in de zoveel weken een nieuw hoofdstuk in The Book Of Moss zou geweldig zijn!
Moss is sinds 26 februari beschikbaar voor PlayStation 4 (Pro). De game is gespeeld op een PlayStation 4 met PSVR.
