JeFFire Wachten tot de release van een game is natuurlijk nooit leuk, maar de dagen afvinken voor Assassin’s Creed op mijn kalender was een vreselijke lijdensweg. Reikhalzend keek ik er naar uit om met Altaïr over de daken van Jeruzalem te bewegen, om als een Middeleeuwse sluipmoordenaar me te begeven onder het ‘gewone’ volk of om de mysteries rondom het spel te ontrafelen. Dat Assassin’s Creed uiteindelijk niet helemaal de game geworden is, die ik gehoopt had dat het zou worden, heeft wellicht dan ook meer te maken met mijn eigen verwachtingspatroon.
Uitgever Ubisoft is tot dusver altijd behoorlijk strikt geweest rondom het uitlekken van het verhaal van de game, maar sinds ik een paar weken geleden overal en nergens over het ‘futuristische’ element van Assassin’s Creed kan lezen, heb ik zoiets van: “hey, waarom ook niet”. Heb je nog niets opgevangen en wil je dit graag zo houden, sla de volgende alinea dan even over: de verrassing in de game zelf beleven is namelijk tien keer leuker.
Voor de goede orde, Assassin’s Creed volgt vrijwel vanaf het begin twee verhaallijnen. Allereerst is er het alom geïntroduceerde personage Altaïr, een meester-sluipmoordenaar die leeft gedurende de Derde Kruistocht in de Middeleeuwen en wiens taak het is om met zijn team ervoor te zorgen dat het Heilige Land niet uiteenvalt door oorlog en conflicten. Nadat Altaïr door zijn eigen arrogantie faalt in een opdracht, besluit de baas van zijn genootschap hem te degraderen naar de laagste rang van de Assassins. Hij kan zijn status terugverdienen door meerdere kopstukken uit het Heilige Land aan te pakken; figuren die profiteren van de misstanden in de maatschappij en dus eigenlijk liever dood gezien worden door de werkgever van Altaïr. In het begin van het spel kom je er echter al heel snel achter, dat er nog een persoon een rol van betekenis heeft in Assassin’s Creed. Zijn naam is Desmond Miles, een op het oog simpel lijkende barkeeper, die ontvoerd is door een mysterieus wetenschappelijk instituut. Het bedrijf stopt deze Desmond in een machine (de Animus), die uit het DNA van mensen herinneringen kan oproepen en je deze opnieuw kan laten beleven (soortgelijk aan de praktijken in de film The Matrix). Je raadt het wellicht dus al: Altaïr is één van de voorvaders van Desmond.
Altaïr’s belangrijkste missie in de game is om negen belangrijke figuren uit te schakelen, die verdeeld zijn over de steden Akko, Damascus en Jeruzalem. Ieder kopstuk dient echter eerst te worden opgespoord, wat gedaan moet worden door een aantal dingen. Zo krijg je meestal orders om iemand af te luisteren, hardhandig te ondervragen of om iemand te zakkenrollen. Het vervelende is dat deze drie genoemde submissies vrijwel iedere keer worden herhaald, alvorens je de locatie van je slachtoffer krijgt. Het vergaren van informatie en het opsporen van een kopstuk heeft dus een erg herhalend karakter en gaat zeker na een tijdje erg saai worden.
Wanneer je er eenmaal achter bent gekomen waar je moet zijn voor je aanslag, kan het feest echter beginnen. Het toffe is namelijk dat je totaal vrij bent in de aanpak van een moordpartij. Zo kun je bijvoorbeeld proberen om heel stoer alle wachters aan te vallen (de meeste figuren zijn vaak dik beveiligd), wat bijna niet te doen is. Een slimmere (en een spannendere) manier is om te proberen stiekem en ongezien je slag te slaan. Dit kun je bijvoorbeeld doen door je te mengen onder een groep monniken en zo sluw voorbij de wachters te komen. Waarna je jezelf weer kunt verbergen onder de drukte van een groep mensen, om zo het juiste moment af te wachten om toe slaan. Als je dit goed weet te doen, dan kan het zelfs voorkomen dat je ongezien en pal naast je toekomstige slachtoffer kunt bivakkeren. Er is echter nog een manier om voorbij poortwachters te komen en dat is door het beklimmen van gebouwen. Wat mij betreft is dit de coolste manier, aangezien je op de locatie van je moord vaak ook nog eens heel veel wachters tegen kan komen. Ook hier heb je weer vrijheid in je eigen keuzes: leg ik ze om, ga ik wild op ze af of besluit ik om in stealthmodus mijn vijanden koelbloedig af te maken?
Wat betreft de gameplay doet Assassin’s Creed dan ook sterk denken aan meerdere gamegenres, alsmede een paar andere spellen. Het besluipen van je vijanden en het (niet) laten afgaan van een alarm doet bijvoorbeeld sterk denken aan Splinter Cell. De vrijheid en de immens grote speelwereld brengt op haar beurt weer herinneringen naar boven van Grand Theft Auto en de sfeer van het Verre Oosten ademt natuurlijk een beetje Prince of Persia uit. Wie echter denkt dat Assassin’s Creed ‘gewoon’ een nieuwe Prince of Persia is, heeft het mis. Niet alleen omdat de game vrij weinig te maken heeft met hack-and-slash, maar ook omdat het springen en klimmen veel anders ‘speelt’. Altaïr bestuurt namelijk veel meer indirect, waardoor je bijvoorbeeld een hoop bewegingen simpelweg uitvoert door het ingedrukt houden van een enkele knop. Dit zogenaamde ’free running’ vereist hierdoor weinig inspanning en valt qua gameplay dus best wel een beetje tegen. Aan de andere kant zien de animaties er werkelijk waanzinnig uit. Vrij rondzwerven over de daken van Jeruzalem, van dak-naar-dak springen en net op tijd een richel vast kunnen pakken of een gigantische toren beklimmen: het ziet er allemaal werkelijk verbluffend uit. Hierdoor is bij mijn uiteindelijke afweging het free running-systeem zeker een positief punt.
Over de manier waarop je ten strijde trekt met je zwaard, ben ik minder te spreken. Zoals eerder gezegd, hebben de zwaardgevechten weinig tot nauwelijks iets te maken met hack-and-slash, maar eerder met een soort minigame. Niet alleen vecht je met slechts één knop, ook het verdedigen voelt in eerste instantie een beetje vreemd aan. Er lijkt weinig logica te zitten in de manier hoe gevechten worden beslist, al helpt het wel om niet als een gek te ‘button-bashen’. In plaats daarvan is het beter om een soort van ritme te vinden en hopen dat er niet al teveel vijanden voor je neus verschijnen. Eenmaal omsingeld door een groep wachters en met een ingeschakeld alarm, is er gelukkig nog altijd een andere oplossing: rennen, hard rennen voor je leven. Weet je vervolgens jezelf te verbergen in bijvoorbeeld een hooiberg, dan zal het algemene alarm uitgeschakeld worden en kun je weer ongehinderd de straat op.
Gelukkig krijg je in Assassin’s Creed gaandeweg steeds meer van je status terug en daarmee ook nieuwe moves en wapens. Naast de meesterlijke moorden die je kunt plegen met je verborgen mes (die je vanaf het begin bij je draagt), krijg je op den duur ook de beschikking over het werpen van kleine mesjes. Deze zijn ideaal om vanaf een wat grotere stand te gebruiken en veroorzaken bovendien verwarring op straat, over wie verantwoordelijk voor de moord is. Ongezien te werk gaan in Assassin’s Creed is dus, nogmaals, verreweg het leukst.
Zoals gezegd is er in Assassin’s Creed de vrijheid om ‘te gaan en staan’ waar je maar wilt. Dit gegeven blijkt echter meer een leuk feitje, dan dat het ook daadwerkelijk enig speelplezier oplevert. Natuurlijk zijn er de talloze gebouwen waar je (net als in Crackdown) torenhoog ‘Kodak-momentjes’ kunt beleven en natuurlijk is het af en toe lekker om je op je paardje te hijsen en de wijde wereld in te trekken; afgezien van die twee dingen, is er echter voor de rest bijzonder weinig te doen. Okay, er zitten een aantal optionele missies in de game, maar die zijn behoorlijk saai te noemen. Zo kun je burgers redden die worden lastig gevallen of honderden verborgen items verzamelen: typische gameplay-elementen om de stad eigenlijk kunstmatig ‘levend’ te maken (en te houden).
Waar je hoe dan ook niet aan kan ontkomen, is de manier waarop Assassin’s Creed zich presenteert. Altaïr oogt in de game mooier dan het figuurtje dat bij de Collector’s Edition zit en ook de manier waarop er aandacht is besteed aan de vormgeving van de steden is buitengewoon verbluffend. Of het nu gaat om een accuraat nagemaakte moskee met mozaïektegeltjes of om de beschutting van een stadsmuur: het ziet er fabelachtig uit.