Aiii 
Shin Megami Tensei: Persona 3 Portable is een game die de meeste mensen niks zal zeggen. Het is dan ook nu eenmaal een titel die, vanwege zijn Japanse stijl, veel mensen niet zal aanspreken. Als je het mij vraagt doodzonde, want Persona 3 is in alle opzichten één van de betere games die ik de afgelopen tijd heb mogen spelen. De door Atlus ontwikkelde Dungeon Crawler verscheen al in 2006 op de PlayStation 2, maar is sinds kort als remake te kopen voor de PlayStation Portable. Gevraagd hoe ik Persona zou omschrijven, kan ik met maar één uitleg komen, Persona is in veel opzichten Pokémon voor volwassenen. Voor mensen die niet zo bekend zijn met mijn game voorkeuren, dat is een compliment.
Eigenlijk is bovenstaande opmerking zelfs een tekortdoening aan het adres van Persona 3, hoewel de game veel gameplay-elementen deelt met Nintendo’s hitserie, is Persona namelijk een behoorlijke overtreffende stap. In Persona speel je een tiener die overgeplaatst wordt naar een nieuwe school en daarvoor zijn intrek neemt in een studentenhuis. Al tijdens zijn eerste aankomst, om middernacht tijdens volle maan, blijkt er iets vreemds aan de hand. De wereld is gehuld in een groene mist en overal staan doodskisten verspreid. Nog veel vreemder wordt het als onze protagonist en een van de vrouwen uit het studentenhuis oog-in-oog komen te staan met een groot monster. De dame produceert echter een magisch pistool, waarmee onze protagonist -enigzins aangespoort door een mysterieus jongetje- een eigen magisch monster weet te summonen. Dat hij overigens bewerkstelligd door zichzelf met het pistool figuurlijk de hersenen uit het hoofd te schieten.
Okee, ik begrijp als je nu de neiging hebt om af te haken, maar het is minder extreem als het lijkt. Een Persona blijkt namelijk verbonden te zijn met een persoons geest. De Persona en de persoon erachter zijn als het ware één. Daarom kan dan ook ieder persoon maar één Persona oproepen om te vechten tegen de vijanden in het spel, Shadows genaamd. Zoals onze protagonist al snel ondervindt, is hij echter een speciaal geval. De Shadows leven in een wereld die weliswaar overlapt met de onze, maar er toch los van staat en alleen te bereiken is tijdens de Dark Hour: een verborgen uur om middernacht, dat de meeste mensen niet bewust kunnen meemaken. De mensen die het wel kunnen meemaken bezitten de kracht om Persona’s op te roepen en de wereld van de Shadows, die zich uit in een grote toren -die geheel toevallig bestaat op dezelfde plek als waarin in de gewone de school van onze protagonist zich bevindt- met ontzettend veel etages, te betreden en ze aldaar te bevechten.
Het grote verschil tussen onze protagonist en andere mensen die in staat zijn Shadows te bestrijden, is het feit dat hij meer dan één Persona kan oproepen. Persona’s worden gaandeweg het spel verzameld door een soort van looting-systeem dat na een battle tot stand komt. Win je een gevecht met Shadows dan kan er een “Shuffle Time” optreden, waarbij een stel willekeurig geselecteerde kaarten aan de speler gepresenteerd wordt, die vervolgens omdraaien en op een aantal manieren geschudt worden. Waarna via een soort van extreem balletje-balletje een kaart geselecteerd wordt door de speler die vervolgens een beloning geeft, zoals een nieuwe Persona, extra experience, geld of nieuwe equipment. Daarnaast kan de speler zijn Persona’s fusen met elkaar en zo nieuwe Persona’s creeëren. Het doet, zoals eerder gezegd, veel denken aan Pokémon of -wellicht een nog beter vergelijk- Golden Sun’s Djinn systeem.
Zoals eerder gezegd komen Shadows over het algemeen alleen voor binnen Tartarus, maar een goede RPG zou nergens zijn zonder spannend verhaal, dus komen er steeds meer Shadows buiten Tarturus terecht in de echte wereld. En dat gaat niet onopgemerkt voorbij, het spel maakt een dag-en-nacht cyclus door, waarbij de maan een grote rol speelt. Eén keer per maand is het volle maan en ontwikkeld het verhaal zich verder, waarbij echte mensen(-wereld) beïnvloedt worden door de Shadows tijdens de Dark Hour. Het is dan aan de protagonist en zijn party om de mensen te redden. Om sterk genoeg te zijn daarvoor moet de speler zich ontwikkelen.
Dat ontwikkelen doet hij op de dagen dat het geen volle maan is op enkele manieren. Ten eerste is er het Dark Hour, waarbij de gebruiker en zijn gekozen party (maximaal vier man inclusief de speler) Tartarus betreden en zo zichzelf en hun Persona’s levellen door het gevecht aan te gaan met de Shadow’s die zichzelf daar verstoppen. Zoals gezegd is Tartarus een toren met enkele honderden etages, waarbij iedere hogere etage een grotere uitdaging is voor de speler. Daarnaast moet de speler zich echter ook buiten Tartarus ontwikkelen. Omdat Persona’s gekoppeld zijn aan de summoner ervan, wordt de kracht ervan gekoppeld aan de sociale ontwikkeling van de speler in de echte wereld. Iedere Persona heeft een speciale klasse, Arcana genaamd, die op zijn beurt gekoppeld is aan een Social Link in de echte wereld. Door contacten te onderhouden en relaties op te bouwen met verschillende mensen in de echte wereld, ontwikkel je de Social Link met de corresponderende Arcana. Fuse je vervolgens een aantal Persona naar een nieuwe Persona, dan krijgt de nieuwe Persona een experience bonus op basis van de ranking van je Social Link, waardoor de Persona in kwestie vrijwel meteen een aantal levels hoger wordt dan origineel aangegeven.
Juist deze mix van verhaal in de echte wereld, de maandelijkse komst van Shadows en het Dungeon Crawlen in Tartarus om te levellen maakt Persona zo’n uniek en complex spel. De gebruiker gaat iedere dag (met uitzondering van Zondag) naar school en volgt daar zijn lessen, heeft interactie met zijn sociale kring, ontmoet nieuwe mensen en zet uiteraard het overkoepelende verhaal verder in gang in de echte wereld. Daarnaast wordt er gelevelled in Tartarus wanneer de speler dit wil. Het zorgt ervoor dat het traditionele grinden nooit saai wordt en de link tussen Persona’s en de sociale contacten voor de speler zorgt dat je constant bezig bent met de karakters te interacteren om de maximale bonus voor je Persona’s te behalen. Het gehele plaatje zorgt ervoor dat Persona 3 een game is die je maar moeilijk weg kan leggen, omdat je toch nog even een level omhoog wil in Tartarus, of toch nog even een betere rank wilt halen door nog een keer op een date te gaan met je vriendin. Omdat er, net als in het echte leven, echter maar een beperkt aantal activiteiten gedaan kunnen worden op een dag, moet je constant keuzes maken over hoe je je tijd besteed, met welke persoon je interacteert en wie je meeneemt in je party naar Tartarus.
Zoals in de inleiding reeds opgemerkt, is Persona 3 Portable een remake van een PlayStation 2 game. Bij de conversie naar PSP zijn daarbij wat slachtoffers gevallen, zo zijn de in-game anime-stijl filmpjes die het verhaal verder helpen vanwege ruimtegebrek op de PSP vervangen door -overigens prachtig getekende- in-game figuren en tekstbalonnen (die wel veelal voorzien zijn van een voice-over). Daarnaast beweegt je karakter zich niet meer door de spelwereld, maar kijk je van bovenaf naar de verschillende figuren en beweeg je een cursor over het scherm om te interacteren met de omgeving en andere personen. Dat beperkt zich overigens tot de wereld buiten Tartarus, want Tartarus zelf en de gevechten zijn nog steeds in prachtig 3D vormgegeven, waarbij vooral de Persona’s en hun aanvallen een pluim verdienen.
De Portable versie van Persona 3 heeft gelukkig niet alleen moeten inleveren ten opzichte van de PS2-versie. Zo kun je naast de originele mannelijke protagonist in P3 Portable ook kiezen voor een vrouwelijke variant, die het verhaal enigszins anders beleeft en waarbij andere Social Links beschikbaar zijn. Tevens zijn er twee additionele moeilijkheidsgraden te selecteren, naast de drie die het origineel al ter beschikking had. Het vechtsysteem is bovendien uitgebreid met mogelijkheden uit de opvolger, niet geheel verassend Persona 4 genaamd. Ten slotte is de soundtrack vernieuwd voor het Portable deel en komen verschillende karakters uit Persona 4 in cameo voorbij in de game. Al met al zijn de uitbreidingen genoeg om ook verstokte Persona 3 fans te bekoren bij het spelen van de Portable variant.
Persona 3 is een game die, hoewel ik een aardige poging heb gedaan hierboven, zich erg moeilijk laat uitdrukken in woorden. Het is een unieke game, met een unieke feel en een unieke mix van verhaal, sociale levelling en een tof vechtsysteem die je, mits je enigszins houdt van role playing games, gespeeld moet hebben. Het is een game die op het eerste gezicht heel vreemd en buitenaards aandoet voor de westerse speler, maar zeker de moeite waard is. Het is bovendien zo’n game waarin je jezelf snel verliest en die je niet gauw meer neerlegt nadat je er eenmaal aan bent begonnen. Kortom, het is mijns inziens een onvervalste must-have.