Grimmbeard Iets meer dan een jaar geleden stond er een stelling op InsideGamer: “Games zijn een serieuze kunstvorm.” Veel reacties volgden, eens en oneens. Hoewel ik normaal gesproken meer een lezer dan een schrijver ben, voelde ik de drang om hierop te reageren door een een stellige overtuiging. De overtuiging dat games – natuurlijk – een vorm van kunst kunnen zijn. De Van Dale geeft de volgende definitie aan kunst: het vermogen om schoonheid te scheppen en esthetisch genot op te wekken. Zijn games hiervan uitgesloten? Niet als het aan mij ligt. Het aantal games dat ik als kunstwerk beschouw is wel erg laag omdat mijn eisen hoog zijn. Deze games moeten een betoverende werking hebben op de speler. Een hunkering oproepen om door te spelen, meer te willen. Ervoor zorgen dat je jaren later nog steeds nieuwe games met dat ene pareltje vergelijkt. Nostalgische gevoelens opwekken. Ik zie het nog zo voor me: eerst naar de supermarkt een tas vol lekkers inslaan, om vervolgens de hele dag met een goede vriend Ocarina of Time te spelen. Dag in, dag uit.
Deze recensie gaat echter niet over de – in mijn ogen – beste game aller tijden. Deze recensie gaat over de Second Quest van Ocarina of Time, die vier en een half jaar later verscheen op de GameCube. Bij de Limited Edition van The Wind Waker werd een bonusdisk geleverd met twee games: klassieker Ocarina of Time en de nooit eerder uitgebrachte Ocarina of Time Master Quest. Voor degenen die nog nooit van Master Quest gehoord hebben: maak je geen zorgen. De game is grotendeels gelijk aan het origineel en je hebt geen nieuw Zelda avontuur gemist. Wel biedt het een mooie gelegenheid om het hele avontuur opnieuw te beleven.
De game probeert vanaf het begin een magische sfeer te creëren en slaagt hier met verve in. De Deku Tree introduceert zichzelf, we krijgen een visioen te zien van Ganondorf die achter prinses Zelda aanzit en het feetje Navi wordt erop uit gestuurd om jou, Link, te vinden in Kokiri Forest. Daar lig je dan. Een slapend klein mannetje met een groen pakje aan. Jij zult Hyrule moeten redden van de ondergang. Een heerlijk begin. De dorpjes die je op de lange weg naar heldendom tegenkomt, stralen allemaal iets bijzonders uit. De meeste bewoners van Hyrule vertoeven veelal op dezelfde plek, maar het verschil tussen dag en nacht zorgt ervoor dat de wereld tot leven komt. Bijna iedereen is aanspreekbaar en ondanks dat veel van de teksten niet erg nuttig lijken, zitten ze vol met raadsels, verwijzingen en humor. De humor van de Zelda games is soms subtiel en vaak het absolute tegenovergestelde hiervan. De schakelaars in Jabu Jabu’s Belly in Master Quest zijn bijvoorbeeld veranderd in koeien(hoofden). Bizar, maar het kan. Een ander voorbeeld zijn de broers Talon en Ingo die op Lon Lon Ranch werken. Ze verwijzen duidelijk naar Mario en Luigi qua uiterlijk. Qua karakter lijkt Ingo nog het meest op Wario; hij is gaan werken in dienst van Ganondorf en verliest het paard Epona aan volwassen Link door haar in te zetten bij een paardenrace. Met dit paard bouw je een bijzondere band op. Waar de jonge Link zijn avonturen alleen beleefde, beleeft volwassen Link ze samen met Epona. Vaak heb ik nagedacht over wat de Zelda sfeer typeert. Ik kan veel voorbeelden noemen, maar de aanwezigheid van Kaepora Gaebora heeft mij altijd gefascineerd. Deze praatgrage uil die voor velen een doorn in het oog is, komt Link gedurende het avontuur meerdere keren voorzien van informatie. Door zijn bewegingen en de plotseling veranderende muziek weet hij zijn vaak toch wat saaie verhaal op een leuke manier over te brengen. Het sfeertje is fijn.
Het moet gezegd worden dat de sfeer veel te danken heeft aan de gameplay. Wat heb je immers aan een sfeervolle wereld waarin je je niet fatsoenlijk kunt voortbewegen? Gelukkig is de overgang van de Zelda serie naar 3D even sterk als die van Mario. De camera volgt je op dezelfde wijze als in Mario 64 en dit werkt uitstekend. Door het ‘Z-target’ systeem kun je vijanden en items selecteren en Navi is nooit te beroerd je van wat extra informatie te voorzien over wat je selecteert. De aanpassing die de ontwikkelaars hebben moeten maken naar de GameCube controller is soepel verlopen. Op wat kleine oneffenheden na merk je er weinig van dat het spel oorspronkelijk voor een andere console is gemaakt. Iets fascinerends aan Ocarina of Time en de meeste games in de Zelda serie is dat er geen mogelijkheid is om zelf te springen. Dit is eenvoudig opgelost: je springt automatisch wanneer je een afgrond rennend nadert. Heel anders dan Mario die de gekste sprongen uit zijn loodgieterspet toverde, maar het voelt natuurlijk aan en went snel. De mogelijkheden om je uitrusting uit te breiden en een groot aantal verschillende items zorgen voor extra variatie. De gameplay wordt tijdens het avontuur nog verder uitgediept door de continu ingewikkelder wordende tempels. De puzzels die je moet oplossen om verder te komen zijn vaak geweldig en af en toe geniaal. De mogelijkheid om in de tijd te reizen zorgt voor nóg meer diepgang. Het is leuk om te ontdekken hoe bepaalde handelingen die je als jonge Link verricht, doorechoën in de toekomst. Het eerder genoemde verschil tussen dag en nacht vergroot niet alleen de sfeer, maar breidt de gameplay tegelijkertijd verder uit. Hyrule is overdag een andere wereld dan bij nacht. Eigenlijk heb je vier Hyrule’s. Overdag als jonge en volwassen Link en ’s nachts als jonge en volwassen Link. Dit zorgt voor meer inhoud, zeker omdat je handelingen invloed hebben op elkaar en het altijd de moeite waard is om ergens terug te keren wanneer je meer mogelijkheden hebt door nieuw verkregen items. Het zorgt ervoor dat je je tijdens het spelen van Master Quest geen moment hoeft te vervelen. De speelduur blijft geweldig.
Het avontuur is nog altijd even episch als op de Nintendo 64, maar hoe komt het grafisch uit de verf op de GameCube? Het eerste wat opvalt als je Master Quest gaat spelen, is dat de game in grafisch opzicht eigenlijk gelijk is aan het origineel. Het is een Second Quest, maar wel een die jaren na het origineel is uitgebracht, op een console van een nieuwe generatie. De framerate is enigszins verhoogd, maar dit is nauwelijks waarneembaar. Alles is misschien net iets helderder op de GameCube, maar groot wordt het verschil nooit. Het stoort niet, maar ik kan me voorstellen dat mensen dit zien als een gemiste kans. Dit neemt niet weg dat het design van Ocarina of Time en daarmee Master Quest fenomenaal is en blijft. De landschappen en tempels zijn geweldig mooi, zeker voor de tijd waarin Ocarina of Time uitkwam. Een opkomende zon voorzien van vrolijke ochtendklanken was in de jaren 90 heel bijzonder. Wat mij met name erg aanspreekt op grafisch gebied is het karakterdesign. De bewoners van Kokiri Forest lijken regelrecht uit de Efteling te komen en de Goron’s en Zora’s zijn precies wat je van ze zou verwachten. De overige inwoners van Hyrule, voornamelijk mensen en monsters hebben bijna allemaal een uniek design, met vaak overdreven stereotyperingen. Een van mijn favorieten is Dampé the Gravekeeper. Met een schop over zijn schouders sjokt hij over de begraafplaats. Een tikkeltje afzichtelijk, maar zoals hij zelf zegt: hij doet niemand kwaad. Het is slechts één van de vele aimabele figuren die je pad kruist.
Waar zou al deze pracht en praal van Zelda zijn zonder de geweldige soundtrack? Gelukkig word je tijdens het spelen vergezeld door prachtige melodieën. Bijna ieder afzonderlijk gebied heeft zijn eigen unieke muziek die ervoor zorgt dat je dieper en dieper de game in wordt gezogen. De soundtrack is in Master Quest geheel ongewijzigd gebleven. Verandering was niet nodig. De epische soundtrack van Ocarina of Time is met reden veelvuldig geprezen en staat in veel lijstjes van beste gamesoundtracks hoog genoteerd. De meeste geluidseffecten zullen de echte kenners bekend voorkomen, zoals het openen van een schatkist of het drammende ‘Hey! Listen!’ van Navi. Het spelen van Master Quest zal een wereld van herkenning zijn en de muziek draagt hier aan bij. In de game is in het bijzonder een belangrijke rol weggelegd voor muziek, gezien de aanwezigheid van de ocarina. Dit bijzondere instrument speelt een cruciale rol voor Link. Gedurende zijn avontuur leert hij nieuwe liederen die een magische werking hebben.
Graag kom ik nog even terug op mijn mening dat games een vorm van kunst kunnen zijn. De betoverende werking van een game is voor mij noodzakelijk. Ocarina of Time en Master Quest zijn voor mij de verwezenlijking van deze magie die sommige games bezitten. De mysteries en sidequests zijn een onmisbare factor voor deze magie. Naast de te verzamelen Gold Skulltulas en flesjes om van alles in te bewaren, zijn er tal van mysterieuze zaken en kleine queesten die je door heel Hyrule laten reizen. Sommige mysteries hebben geleid tot discussies op internet die tot op vandaag de dag gevoerd worden. Bijvoorbeeld over de jongen Grog, de mysterieuze zoon van timmerman Mutoh die je als jonge Link vindt in Kakariko Village onder een boom bij nacht en als volwassen Link in de Lost Woods. Je kunt informatie over hem inwinnen bij verschillende personen en hij maakt onderdeel uit van een sidequest, maar over zijn precieze verhaal is lang niet iedereen het eens. Misschien iets voor latere Zelda games? Deze raadselachtige zaken en geheimen dragen eraan bij dat het heerlijk kan zijn om zomaar een paar uurtjes rond te dwalen en te praten met de bewoners van Hyrule. Het verveelt nooit.
Het bovenstaande heeft grotendeels betrekking op Ocarina of Time terwijl deze recensie over Master Quest gaat. Ik zal iets verder ingaan op wat Master Quest uniek maakt. Het grootste verschil met het origineel is dat de uitdaging groter is. De tempels zijn chronologisch anders opgebouwd en op subtiele wijze zijn de puzzels vaak net iets lastiger gemaakt. Bepaalde items die in Ocarina of Time nog optioneel waren, zijn nu noodzakelijk om verder te komen. Wat mij betreft een positieve ontwikkeling. De eerder genoemde lichte framerate verbetering is verwaarloosbaar. Kleine veranderingen zijn verder een aantal Gold Skulltulas die zijn verplaatst en het veranderen van alle schakelaars in Jabu Jabu’s Belly in koeien. Subtiel, maar een vermelding waard. Tot slot voor de liefhebbers: Master Quest wordt op 17 juni opnieuw uitgegeven. Je kunt het spel vrijspelen door Ocarina of Time 3D op de Nintendo 3DS uit te spelen. Er zijn nog enkele extra wijzigingen doorgevoerd ten opzichte van Master Quest voor de GameCube. Het hele spel zal namelijk totaal gespiegeld zijn en Link is rechtshandig. De tweede wijziging is dat de vijanden en bazen twee keer meer schade aanbrengen dan in Ocarina of Time. De fans kunnen weer aan de bak komende tijd.