Jelle van Es Napoleon. Ik ken hem enkel uit de geschiedenisboekjes en van de zure ballen. De beste man werd in de achttiende eeuw geboren op Corsica en bleek al snel een ijverig ventje te zijn. Hij maakte een bliksemcarrière in het Franse leger en speelde uiteindelijk een belangrijke rol in de Franse Revolutie, waarna hij als staatshoofd en later als keizer regeerde. Zijn veroveringen in Europa en Afrika gingen de geschiedenisboeken in en ook Nederland viel ten prooi aan zijn veroveringszucht. De Franse overheersing en de stichting van de Bataafse Republiek zorgden ervoor dat in onze taal verschillende Franse woorden zijn opgenomen. En voor eenieder niet zat op te letten op school: nu is er mooi Napoleon: Total War.
Voor het eerst zet de Total War-serie een historisch figuur zo centraal. Het moet leiden tot een boeiend verhaal, waarbij je Napoleon volgt van zijn jonge jaren tot uiteindelijk de legendarische slag bij Waterloo. Maar de voorgaande zin verklapt eigenlijk al een beetje dat die insteek niet helemaal uit de verf komt. De game bestaat uit vier campagnes, waarvan één tutorial en twee campagnes die niet veel meer zijn dan een verplicht opwarmertje voor de laatste. De slag om Italië (de eerste echte campagne) en de slag om Egypte (de tweede) geeft de speler slechts een deel van de mogelijkheden. Er is geen of weinig nadruk op de zeeslagen en diplomatieke relaties aangaan is bijna onmogelijk. Ook hebben deze campagnes een zeer zware tijdsdruk. De eerste keer verspilde ik teveel tijd aan het langzaam veroveren van nabijgelegen steden, waardoor ik binnen de gestelde termijn niet de ‘verplichte’ steden onder mijn controle had. Bij de tweede poging ging ik gelijk met mijn leger naar de stad die ik moest hebben en had ik binnen een half uur de eerste campagne gehaald. Het geeft een raar gevoel. Voor de tweede campagne geldt eigenlijk hetzelfde en zodoende worstel je jezelf door drie ‘verplichte’ uren.
Maar (!) in de Europese campagne komt de game tot zijn recht. Op een enorme speelmap moet je proberen Europa te veroveren. Daarbij krijgt de speler te maken met een aantal kleine staatjes, maar ook een aantal enorme, zoals Engeland, Pruisen, Oostenrijk, Rusland en het Ottomaanse Rijk. De grote landen hebben de handen ineen geslagen en willen er alles aan doen om Napoleon van de kaart te vegen. Daarmee is de vibe van Napoleon compleet anders dan bij Empire. Want waar je daar met diplomatiek gelul oorlog aardig kon vermeden, heb je in Napoleon geen andere keuze dan je te richten op een geoliede oorlogsmachine. Je zult immers altijd op voet van oorlog leven met de eerdergenoemde rijken.
Speel tegen je vrienden
Nieuw in Napoleon is de mogelijkheid om bij elk gevecht te kiezen om de strijd aan te gaan met een menselijke tegenstander door middel van de ‘drop-in battles’. Hierdoor ontloop je het probleem van de kunstmatige intelligentie die wat rare dingen doet, maar loop je ook het risico om keihard in de pan te worden gehakt door de reïncarnatie van Sunzi, Ghengis Kahn of Alexander de Grote .
Tegelijkertijd moet er ook geld worden gestopt in de infrastructuur, het bouwen van nieuwe boerderijen en houtzagerijen, en natuurlijk het laten floreren van jouw steden. Op deze manier komt er steeds meer geld binnen om jouw enorme leger te bekostigen. Het hele managementsysteem op de campaign map is dus niet verdwenen, maar het zwaartepunt is komen te liggen bij het voeren van oorlog.
De gevechten waren in Empire goed uitgewerkt, maar technisch gezien liep het verre van vlekkeloos. Bij het opstarten van een gevecht moest er lang gewacht worden en als je eenmaal aan het spelen was, lag de regelmatig terugkerende crash op de loer. Bij Napoleon heeft men de zaakjes een stuk beter voor elkaar. Zo zijn de laadtijden met zijn vijftien tot twintig seconden bijna verwaarloosbaar geworden en is de game geen enkele keer gecrasht. Eindelijk krijgt de speler de kans om met volle teugen te genieten van het strijdgewoel.
Want uiteindelijk draait het bij de Total War-serie om de gevechten. Grote verschillen ten opzichte van de Empire-gevechten zijn er niet. Het enige dat opvalt is dat er meer gespeeld wordt met hoogteverschillen. Zo speelde ik een prachtige slag om de stad Turijn. Mijn leger was vele malen kleiner dan dat van de vijand, maar omdat ik bovenop een berg begon, had ik gelijk een belachelijk groot voordeel. Met mijn kanonnen schoot ik van een afstand op de vijand en als het hen lukte om bij de voet van de berg te komen, dan moesten zij nog omhoog. En laat ik tijdens hun klim nou net al mijn infanterie er hebben neergezet, waardoor ze zo weer naar beneden werden geschoten. Na een heerlijk gevecht verscheen de tekst ‘Heroic Victory’ in beeld en ik zat met een grote grijns achter het beeldscherm. Dit is een voorbeeld van groot hoogteverschil, maar er zijn ook kleinere te vinden. Als je aan het begin van een slag niet oplet, dan zou het zomaar kunnen dat je jouw kanonnen achter een kleine verhoging zet en zij niks anders kunnen dan keihard in de grond schieten.
Buiten deze verandering is het vooral meer van hetzelfde. Tactiek speelt nog altijd een hele grote rol. Wie zijn infanterie niet op de juiste manier opstelt, wordt zo in de pan gehakt. Wie niet op de cavalerie van de vijand let, moet dat later zwaar bekopen en wie in de vuurlinie van een vijandelijk kanon loopt, heeft een grote kans dat hij getrakteerd wordt op een kogel tegen zijn bakkes. In Napoleon: Total War doe je alles stapje voor stapje en blijf je vooral goed nadenken. Het maakt elk gevecht een genot om te spelen, vooral op de momenten dat je met een op papier zwakker leger weet te winnen.
Toch is het RTS-gedeelte van de game nog niet perfect. In veel gevechten maakt de vijand verstandige keuzes, maar er zijn ook momenten waarbij je niks anders kunt concluderen dat er tijdens de ontwikkeling iets mis is gegaan. Het is niet echt slim als je dertig infanteriebataljons één voor één een fort instuurt, wetende dat achter de poort dertig kanonnen en honderden geweren op je staan gericht. Daarnaast heb ik cavalerie gezien die in het bereik van mijn vuurlinie lekker langs al mijn eenheden liep. Denk een beetje aan de film Braveheart, maar in plaats van het toespreken van de Schotten, gaat de held dat doen bij de Engelsen. Tja, dan ben je wel erg levensmoe.
Napoleon levert dus wat gemengde gevoelens op, maar aan het eind van de dag is het een erg goed spel. De derde campagne zal je uren weten bezig te houden en daarnaast valt er nog een hoop te beleven, Zo zijn er bijvoorbeeld de historische gevechten, waarbij je een enorme veldslag voor je kiezen krijgt en je maar moet zien hoe je dat overleeft. En uiteraard is er de optie om het tegen Napoleon op te nemen, waardoor de campagne een compleet andere wending krijgt.