Barton Ah… Wat een mooie dag. De zon schijnt en dankzij een heerlijk zacht briesje wuiven de palmbomen rustig heen en weer. Het schitterende landschap vliegt voorbij aan een prachtige cabriolet met suizende turbo. De radio staat op Los Santos Rock Radio, alwaar namen als Phil Collins, Queen en Stevie Nicks al zijn gepasseerd. Terwijl de cabriolet in rap tempo richting Vinewood gaat, begint de radio plotseling te resoneren door een inkomende telefonische oproep. Er wordt wat over en weer gesproken en er worden wat grapjes uitgewisseld, maar het doel is uiterst serieus: Grand Theft Auto.
Wanneer je in dit vijfde deel vanuit het centrum richting Vinewood – het Hollywood van de spelwereld Los Santos – rijdt, valt het schrille contrast met het grauwe en sobere Liberty City uit Grand Theft Auto IV meteen op. Er is bijzonder veel kleur en de wereld is levendig. Voor een open wereld van dit formaat ziet het er verbluffend mooi uit. Bovendien is het gebied ontzettend divers: van glooiende heuveltjes tot angstaanjagend hoge bergen, van stad tot platteland, van kustlijn tot binnenland – er valt genoeg te beleven en het is allemaal even goed uitgewerkt.
Drie voor de prijs van één
Grand Theft Auto V kent niet één, maar wel drie speelbare hoofdpersonages – een unicum binnen de serie. Vooraf waren er enige twijfels of dit gegeven wel zou werken in een Grand Theft Auto-game, maar niets is minder waar! De drie personages voegen bijzonder veel toe op het gebied van gameplay en maken het verhaal interessant.
Helaas is het verhaal ietwat minder goed uitgewerkt. Het is niet dat de game een slecht vertelsel kent, zeer zeker niet, maar meer dat het zich niet kan meten met de verhalen uit andere recente Rockstar-games. Het verhaal uit Grand Theft Auto V is slechts bij vlagen zo interessant als dat uit diens voorganger, laat staan dat het ook maar enigszins in de buurt komt van de geniale rode draad in Red Dead Redemption. Nogmaals, het is absoluut niet zo dat Grand Theft Auto V je verhaaltechnisch zal vervelen, maar aangezien Rockstar zulke goede scriptschrijvers kent, verwacht je er simpelweg een tikkeltje meer van.
Michael, één van de drie speelbare hoofdpersonages, verwachtte juist een tikkeltje meer van zijn pensioen. De beste man was het beroven van banken beu en besloot omwille van het welzijn van zijn vierkoppige gezin onder te duiken. Als er één man is die hij dan ook absoluut niet tegen wil komen, is het zijn oude, haast psychotische ‘partner in crime’ Trevor. Als Michael bevriend raakt met nieuweling Franklin – naast Michael en Trevor de derde speelbare protagonist – komt hij erachter dat het nog niet zo makkelijk is om op je lauweren te rusten als je een leven vol geweld en sensatie gewend bent. Wanneer hij en Franklin hun eerste heist klaren en daarmee de publiciteit halen, is er geen ontkomen meer aan: Trevor weet weer van het bestaan van Michael af. Dit betekent het einde van het pensioen van Michael en luidt het begin in van veel meer problemen!
Verder nog wat?
In Grand Theft Auto V kun je duiken, golven, tennissen, meedoen aan races en triatlons, jagen, darten, deelnemen aan een vliegschool, parachutespringen, et cetera. Het is ongelooflijk hoeveel kort vermaak er in de game is verwerkt.
Daarnaast zijn er nog zijmissies en random events. Bij die laatste moet je denken aan handtassendieven, gevechten tussen bankovervallers en politie, en vrouwen die worden gekidnapt. Het houdt de wereld levendig en interessant.
Deze problemen moeten uiteraard worden afgewend door het voltooien van verscheidene (zij)missies. Nu betekende dat in Grand Theft Auto IV dat je continu van A naar B reed, daar een lading vijanden afknalde en weer terug naar A ging – en dat waren nota bene de leukere missies, want er waren ook taken waarbij je enkel een boodschap voor iemand deed. In Grand Theft Auto V is daar vrijwel geen sprake meer van. Missies zijn niet alleen uitdagend, maar blijven door steeds wisselende bijzonderheden ook bijster leuk. Zo is er een klus waarbij Franklin op de motorkap van Michaels auto klimt en op een aanhanger van een grote truck wil springen. Blijft Michael niet dicht genoeg op die truck rijden, dan valt Franklin op de weg. Dit lijkt slechts een kleinigheid, maar doordat de game dit soort kleine spelelementen en andersoortige wendingen blijft voorschotelen, is elke opdracht fris en opwindend.
Tussen die opwindende opdrachten door, kun je naar believen tussen de personages wisselen. Iedere protagonist heeft zijn eigen problemen (lees: missies), al moeten ze vaak ook voor elkaar in de bres springen. De karweien waarbij Michael, Trevor en Franklin alle drie betrokken zijn, zijn absoluut het leukst. Dit komt doordat je op tactische wijze tussen de personages kunt – en soms moet – wisselen. Elke hoofdrolspeler heeft een unieke speciale gave – zo kan Franklin op hoge snelheid door scherpe bochten sturen, wordt Trevor woedend en voelt hij daardoor minder pijn en heeft Michael meer tijd om op vijanden te mikken. Dit geeft een extra dimensie aan de toch al gave missies en overvallen. Doordat de besturing van de personages veel weg heeft van de besturing uit Max Payne 3, is deze erg soepel. Ondanks het feit dat de moeilijkheidsgraad niet is aan te passen – anders dan of je zelf wilt mikken of auto-aim wilt gebruiken – is de game nooit te makkelijk of te moeilijk. Dit alles tezamen maakt dat Grand Theft Auto V een bekoorlijke third-person shooter-ervaring biedt.
Stelletje hipsters
Michael, vader van twee wereldvreemde kinderen, is een sarcastische man met twee tegenstrijdige wensen: hij wil daadwerkelijk zijn leven beteren, terwijl hij gelijktijdig zijn oude, gewelddadige leven terug wil. Dit zorgt voor lachwekkende, maar soms ook bar trieste situaties.
Trevor is een compleet losgeslagen, hillbilly Canadees. Hij is eigenlijk gewoon pure satire. Waar Trevor langskomt, vallen doden. En die doden lust hij rauw! Toch heeft Trevor ook zijn gevoelige kanten, waardoor hij nog wel menselijk blijft. Nou ja, een beetje dan.
Franklin komt uit The Hood, maar wil daar zo snel mogelijk weg. En wat is er in tijden van financiële crisis nu de snelste manier om geld te verdienen? Juist! De criminaliteit.
Bekoorlijk zijn ook de conversaties en onderlinge banden tussen de protagonisten. De drie personages onderscheiden zich namelijk niet alleen door hun unieke vaardigheden, ook qua karakter verschillen ze ontzettend. Zo is Michael een ongelooflijke sarcast, is Trevor werkelijk knettergek en kan nieuweling Franklin niet zo goed tegen het gekibbel van die twee. Dit zorgt voor hilarische gesprekken en situaties! Er moet echter wel worden vastgesteld dat Franklin een beetje als een extraatje aandoet. Doordat Michael en Trevor al een gezamenlijke geschiedenis kennen, voelt Franklin enigszins als een vreemdeling. Bijkomend gevolg is dat hij minder goed wordt uitgediept en vaak slechts aanvoelt als de chauffeur.
Overigens komt hij er als chauffeur minder bekaaid af dan hij in het vorige deel van de serie zou zijn geweest. Reden auto’s in Grand Theft Auto IV namelijk nog als een dweil, in dit deel luisteren de apparaten stukken beter. Er zijn ongelooflijk veel voertuigen – van trekker tot sportwagen en van vrachtvliegtuig tot straaljager – en deze laten zich prettig besturen. Bij motoren draait de camera mee in bochten, waardoor je het idee krijgt daadwerkelijk op zo’n vlotte tweewieler te zitten. Vliegtuigen voelen natuurgetrouw aan en reageren op turbulenties. Helikopters vragen wat gewenning, maar laten zich eveneens goed onder handen nemen.
Five-O
In Grand Theft Auto IV was de politie oververtegenwoordigd – op werkelijk iedere straathoek stond wel een politiewagen – en brachten ze de stad en diens burgers tijdens achtervolgingen bizar veel schade toe. Nu vind je de blauwe dienders nauwelijks nog in het straatbeeld terug, hebben smerissen zichzelf een slimmere rijstijl aangemeten en geven ze hun speurtocht naar criminelen minder snel op. Agenten zijn bovendien geduchte tegenstanders en laten zich niet zonder slag of stoot omleggen.
Over onder handen nemen gesproken: auto’s en motoren kunnen naar eigen smaak worden aangepast. Vind jij een knalroze auto met geblindeerde ramen, turbo en kogelwerende bepantsering bij Trevor passen? Dan geef je hem er toch gewoon een! Hij zal hem nodig hebben trouwens, want voertuigen hebben een heel redelijk schademodel – de motor kan er bij schade mee ophouden en banden kunnen scheef in hun wielkasten komen te staan. Terwijl je schade aan je auto rijdt, luister je natuurlijk naar een lekker deuntje op de radio. Druk op het D-pad en haal een keur aan radiozenders tevoorschijn. Er is voor ieder wat wils: van rock tot hip hop en soul. Het is gewoonweg een indrukwekkende tracklist.
Het is eveneens indrukwekkend om een enkele auto door het asfalt te zien zakken of door de lucht te zien vliegen, al zal dit dan niet Rockstars bedoeling zijn geweest. Dit soort bugs vallen wel op, maar zijn vaker hilarisch dan irritant. Nee, dan frustreert het inzakken van de framerate meer. Dit gebeurt toch wel met enige regelmaat en maakt het veilig autorijden soms tot een verheven kunstwerk. Daarnaast zijn er op enkele plekken in het spel ineens onverwoestbare paaltjes, terwijl je andere paaltjes van hetzelfde soort gewoon kapot kunt rijden. Ten slotte is de geluidskwaliteit van de anders zo sterk ingesproken stemmen van de personages een twee of drietal keer ver onder het gebruikelijke niveau. Gelukkig kunnen deze slordigheden de pret niet drukken, want de singleplayer van Grand Theft Auto V heeft alle ingrediënten om je minimaal vijftig uur vermaak te bieden!
GTA Online is bij deze recensie buiten beschouwing gebleven.