Het tegengestelde effect van een cliffhanger

Een cliffhanger. Het kan iets heel moois en tegelijkertijd frustrerend zijn. Het kan je doen branden van verlangen naar een vervolg, het kan je doen huilen van afgunst omdat dat vervolg mogelijk nog lang op zich laat wachten. Wat mij echter nog nooit overkomen was, is een cliffhanger die mijn interesse in het vervolg als sneeuw voor de zon deed verdwijnen. Een interesse die naarmate de cliffhanger naderde, alleen maar groter werd.

Ik neem jullie (de lezers) mee naar een dagje in het Noorden. Het Noorden waar de meeste leden van deze site elke dag wakker worden (er staat niet voor niets .nl in de URL), maar wat voor mij gelijkstaat aan de grens oversteken. Daar had ik afgesproken met Barry, bijgenaamd De Beste, die – en dat zal je zelf beamen wanneer je ooit het privilege krijgt hem te mogen aanschouwen – de meest godgelijke persoon is die deze aarde bewandelt. Het is niet de eerste keer dat ik als trouwe sidekick langsga voor een etmaal vol met games, pingpong en van het zonnetje genieten.

Vooral games eigenlijk, want de hoeveelheid spelletjes die wij erdoor jagen op een miserabele dag valt op geen twee handen te tellen. Eén daarvan was The Wolf Among Us; een point-and-click avonturengame door Telltale die verdeeld is in vijf episodes. Hoewel God Barry automatisch recht heeft op de volledige game, werken de lapzwanzen bij Sony niet snel genoeg om gelijke tred te houden met zijn eisen waardoor we het voorlopig enkel met Episode 1 moesten stellen.

Opgepast, de rest van dit artikel bevat spoilers van The Wolf Among Us – Episode 1. Dus enkel lezen als je de game al hebt gespeeld, niet van plan bent te spelen, of spoilers je simpelweg niets uitmaken. Alleen de allerlaatste van komende alinea’s is spoilervrij!

Het was de eerste keer dat ik een Telltale-game onder handen kreeg (ik weet het; ik moet me even diep schamen) en ik werd al heel snel verliefd op de sfeer. De felroze en paarse kleuren die in contrast staan met de duistere en gure steegjes op de achtergrond brengen meteen al een mysterieus gevoel met zich mee. Het speelt zich af in het stadje Fabletown, dat – zoals de naam al doet vermoeden – alle sprookjesfiguren een thuis geeft ver weg van de fabelachtige bossen en kastelen. Voeg daar nog het feit aan toe dat jij de sheriff bent van deze ò zo bekende personages en zij net als wij – de lezers van hun avonturen – zijn opgegroeid tot ‘volwassen’ figuren die om de zeven woorden er een ‘shit’ of ‘fuck’ uitkramen, en je kunt moeilijk nog ontkennen dat we te maken hebben met een interessante setting.

Toch komt Episode 1 traag op gang. Voor dit relaas omtrent cliffhangers (want ja, dat is nog steeds de focus van dit verhaal ook al was ik het ondertussen zelf bijna vergeten) moet je als buitenstaander van twee belangrijke personages en de gebeurtenissen daarrond op de hoogte zijn: allereerst ontmoet je in het prille begin van de game een onbekende jonge prostituee die je redt uit de klauwen van de befaamde houthakker. Je hebt een gesprek met haar, waar er lichtjes wordt geflirt aan beide kanten (indien je daarvoor kiest – zie kader*) en je als speler het gevoel hebt dat je (op weliswaar korte tijd) een band met haar smeedt en zij waarschijnlijk een zeer belangrijk wederkerend personage zal worden in het verdere verloop van de game. Mocht je hetzelfde gedacht als mij hebben (gehad), dan klopt dat ook deels: het meisje keert inderdaad weder. Al kan je dat ‘deels’ vrij letterlijk nemen, want enkel haar (afgehakte) hoofd zien we terug. Dit zorgde voor een schok, dat zal ik niet ontkennen. Nadat ik daarvan bekomen was, kwam ik tot de conclusie dat het een logische zet is van de ontwikkelaar om meteen je aandacht te grijpen en je het gevoel te geven dat je dit onrecht persoonlijk moet rechtzetten.

Want jij als sheriff moet natuurlijk sowieso de schuldige zien te vinden, persoonlijke band of niet. Het knelpunt dat je meteen opvalt is: iedereen in deze wereld is een weinig behulpzame klootzak. Je moet overal en uit iedereen de waarheid zien te sleuren en zelfs een welbedoelde daad wordt je vaak niet in dank afgenomen. Gelukkig is er een lichtpuntje in deze duisternis: Sneeuwwitje. “Dezelfde die ooit het bed deelde met zeven dwergen?”. Precies dezelfde. Wat minder naïef nu, wellicht. Zij was diegene die het hoofd vond van de prostituee, zij is diegene die je helpt in de ondankbare tocht naar de dader, zij is diegene die je steunt met behulpzame woorden wanneer het tegenzit, zij gaf je een BJ in de taxi toen… oh nee sorry, mijn fantasie neemt even de bovenhand. But you get the picture. Verder is niemand, ik herhaal NIEMAND in deze klotestad vriendelijk. Dit zorgt ervoor dat je totaal geen voeling hebt met de overige personages waardoor je als speler helemaal vervreemd wordt van het verhaal. De enige drijfveren zijn het mysterie van de moord, en het feit dat er iemand aan je zijde staat.

En wat besluit de ontwikkelaar dan te doen als cliffhanger? Juist ja: die iemand een kopje kleiner maken. Want ja, ook Sneeuwwitjes’ hoofd bevindt zich tussen politielinten net voor het rollen van de aftiteling. Opnieuw een schok, maar dit keer een misplaatste. De schok kwam voort uit het feit dat alle voeling die je met het verhaal en de game had opgebouwd, samen met Sneeuwwitje gestorven is. En ik begrijp dat ze voor een schok wilden zorgen. Ik begrijp dat die schok groot moest zijn zodat je Episode 2 niet zou laten liggen. Maar de manier waarop had anders moeten zijn. Beter. Ik hoor je al zeggen: “C, geef toe: je was verliefd op Sneeuwwitje en vindt het vooral daarom erg dat ze nu dood is“. Allereerst: nee domkop, ik word niet verliefd op cartoonpersonages. Ten tweede: de keuze om een einde te maken aan Sneeuwwitje is puur verhaaltechnisch gezien niet zo stom. Maar – en dit is een belangrijke ‘maar’ die vooral naar de ontwikkelaars is gericht: doe het dan bijvoorbeeld op het einde van de volgende Episode, waarbij je eerst genoeg nieuwe interessante personages hebt geïntroduceerd die het vervolledigen van het verhaal voor de speler rechtvaardigen. Wat je nu doet is het enige overgebleven personage met emotionele waarde (de andere was feitelijk al dead on arrival) schrappen, waardoor je meteen alle (emotionele) banden tussen de speler en het verhaal volledig vernietigt. En deze zijn juist het belangrijkst in een game waarbij je het gevoel(!) hebt dat je keuzes deel uitmaken van het verhaal.

Natuurlijk heb je cliffhangers in alle soorten en maten, en dit is er één van. Alleen leek het alsof de ontwikkelaar vooral gefixeerd was op het choqueren van de speler in kwestie. “We poten een stad neer vol klootzaken, laten daar een moord in gepleegd worden, zorgen ervoor dat er maar één personage is die de speler ondersteunt en BAM, we vermoorden haar op het einde van de aflevering!”. Een foute instelling als je het mij vraagt. Daarom heb ik ook niet meer de drang om verder te spelen, terwijl – naarmate de Episode vorderde – ik steeds meer zin kreeg om het volledige verhaal in één ruk uit te spelen. Het doel van een cliffhanger is om de speler een reden te geven om verder te spelen. Buiten het feit dat je de dader wil klissen en gerechtigheid brengen (iets dat als sheriff automatisch bij je takenpakket hoort) deed deze cliffhanger het compleet tegenovergestelde. Een afknapper van formaat.

“En hoe is je dag met Barry verder verlopen?” hoor ik je vragen. Nou, in blinde frustratie omdat ik met 20 punten verschil verloor in NBA 2K, heb ik hem beroofd, onthoofd, zijn lichaam in stukjes gesneden en de restanten aan zijn hond gevoerd. Ik hoor geruchten dat de politie de dader op het spoor is dus ik vrees voor mijn vogelvrije bestaan, maar gelukkig heb ik het gestolen geld op een geheime plaats kunnen opbergen. Ik hoor sirenes dichterbij komen, dus mochten ze mij pakken dan zijn al het goud en de juwelen voor de eerlijke vinder. Het adres waar ik de buit heb verstopt is

…

Einde.