In het artikel over de twaalfde verjaardag van Unreal wordt duidelijk wat een impact de game heeft gehad op shooterfans. De levendige online community – die steeds nieuwe levels maakte – zorgde voor een haast oneindig knalfestijn. Voor een Nederlander was Unreal het beste wat hem overkwam. De thuis gecreëerde spelwerelden van Bastiaan Frank (29) leverden hem een carrière op in de game-industrie. Bastiaan is nu lead level designer bij BioWare in Canada.

Bastiaan koopt Unreal in eerste instantie voor de level editor. Die mogelijkheid spreekt tot zijn verbeelding, al boeit het shootergenre hem eerst niet. “Dat deed ik vroeger met neppistooltjes, dat leek me een beetje kinderachtig”, grijnst de gamer. Eerst probeert hij tevergeefs de editor aan de slag te krijgen. Deze optie werkt helaas niet zonder de juiste patch. Vervolgens ontdekt hij de online multiplayer en is meteen verkocht. Vooral de hele community rondom de game spreekt hem aan. “Het was erg inspirerend om te zien dat mensen vrijwillig tijd in zo’n community stoppen. Hierdoor houdt het spel zichzelf in stand.” Bastiaan doelt op de fans die nieuwe levels maken, hierover nieuws verspreiden en ze natuurlijk ook spelen. Hij besluit zich aan te sluiten bij een clan en kiest ‘Checker’ als alias in het Unreal-universum. Met behulp van zijn clanbuddies krijgt hij alsnog de level editor aan de praat.
Bastiaan stuurt een van zijn levels door naar de website van Cliff Bleszinski. Daar komt alleen “the cream of the crop, het beste van het beste” op te staan. Tot grote verbazing komt zijn creatie in deze Hall of Fame te staan. Hierdoor krijgt hij in 2000 een werkaanbod van Digital Extremes. Zijn plan is om thuis drie maanden te werken aan Unreal Championship, daarna nog wat te reizen en vervolgens een opleiding te kiezen. Uiteindelijk is de game niet op tijd af. Hij verhuist naar Canada om zijn werk af te maken.” Vervolgens deed ik er een jaartje bij, en nog een jaartje erbij, en nog eentje”, lacht de gamer.
Bastiaan wil in het begin nog terug naar Nederland voor een opleiding. “Mijn fantasie van school was dat ik na de lessen levels ging bouwen. Na een tijdje besefte ik dat ik alleen fantaseerde over de vrije tijd en niet school zelf.” Hij ziet in dat dit juist zijn droombaan is. Bastiaan blijft een aantal jaren bij Digital Extremes in dienst. Hij werkt onder andere mee aan alle vervolgen op Unreal Tournament. In 2007 stapt hij in het ontwikkelteam voor Unreal Tournament III bij Epic Games in de Verenigde Staten. Het valt de level designer inmiddels op dat overal waar hij komt mensen een clichébeeld hebben van zijn werk.
Als hij over zijn baan vertelt, ziet hij vooral fronsende wenkbrauwen. “Het is nu wel meer geaccepteerd. Vooral omdat ze weten dat er veel geld mee te verdienen valt, dat helpt natuurlijk” Veel mensen hebben gelijk het idee dat hij de hele dag games mag spelen. In werkelijkheid ligt dat wel anders. “Het grappige is dat mensen denken dat games testen het leukste is. In werkelijkheid is dat het laagste van het laagste. Stel je voor dat je één level een jaar lang acht uur per dag moet spelen. Dat is nog eens werk!” Bastiaan houdt zich liever bezig met het maken van de levels.
Het is wel lastig voor hem om te vertellen wat hij specifiek aan de games toevoegt. “Je kunt wel zeggen dat je dit level hebt gemaakt, maar zoveel mensen geven eerst feedback en moeten het goedkeuren. Achteraf is het altijd een geheel dat je als team hebt gebouwd.” Hij ziet zichzelf niet als een kunstenaar. Er zijn artiesten die de werelden creëren en Bastiaan moet het ‘leuk’ maken. “Dat eigenlijk meer neer op psychologie dan kunst. Hoe kun je het zo leuk mogelijk maken voor de speler?”

Het kantoor van Epic
De game-ontwikkelaar is als het ware de componist die het geheel laat werken. “Dat heeft heel erg te maken met hoe mensen in elkaar zitten en wat ze leuk vinden. Je moet ze kunnen verleiden met licht, beeld en geluid om bepaalde keuzes te maken.” De eerste jaren werkt Bastiaan vooral aan rechtlijnige shooters. Later besloot hij toch zijn carrière op spellen met meer diepgang te richten. Nu werkt hij bij BioWare in Canada die schietgames combineren met RPG’s. De overgang van schietspellen naar meer verhalende games is een verfrissende afwisseling.
Zo lang Bastaan namelijk lol beleeft aan zijn werk, is hij tevreden. Daarnaast wil hij genoeg verdienen om af en toe zijn familie te bezoeken in Nederland. “Het draait erom dat je doet wat je leuk vindt. Ik had eerst het gevoel dat ik iets belangrijkers moest doen. Wat directer met de maatschappij te maken heeft.” Achteraf heeft hij toch de juiste keuze gemaakt. Miljoenen gamers genieten dagelijks van zijn werk. Allemaal dankzij de level editor van Unreal.