Van sommige dingen wil je niet dat ze veranderen. De afgelopen jaren heb ik de Disney-magie met lede ogen zien verdwijnen uit moderne Disney-sprookjes als Bolt en Chicken Little. Het zijn animatiefilms waarin de fijnzinnigheid van vroegere tekenfilmverhalen als Aladdin, De Kleine Zeemeermin en The Lion King jammer genoeg ontbreekt. Toch geloof ik er nog steeds in dat er voor Disney-magie in ieders hart een plaatsje is. Nu de hartverwarmende tekenfilms met uitsterven bedreigd worden is mijn hoop gevestigd op een gameserie waarin de klassiekers tot leven komen. Dankzij de Kingdom Hearts-serie beleven de avonturen van menig Disney-icoon een welkome wedergeboorte.
Maar gaandeweg het spelen van de nieuwste telg in de serie, Kingdom Hearts: Birth by Sleep, realiseer ik me dat ook in Birth by Sleep de rol van Disney-personages niet meer zo glorieus is als voorheen. In 358/2 Days waren de Disney-invloeden al minder groot, met Birth by Sleep doet de serie definitief afstand van het idee dat Disney-figuren de hoofdrol spelen. Je bezoekt nog steeds diverse planeten die geïnspireerd zijn door beroemde Disney-verhalen als Assepoester, Doornroosje, Sneeuwwitje, Lilo & Stitch, Hercules en Peter Pan, maar de hoofdrolspelers uit die beroemde sprookjes zijn veredelde figuranten in het verhaal, nee, de drie verhalen. Is dat slecht? Nee, want de serie is er na vier games klaar voor om door zijn zelfgecreëerde universum gedragen te worden.
Het draait volledig om de levenspaden van de drie Keyblade-experts Ventus, Terra en Aqua. Deze drie-eenheid blijkt aan de basis te staan van alles dat er in de rest van de serie gebeurt. Elk van de drie boeiende verhaallijnen belicht het doen en laten van de mysterieuze Xehanort van een andere kant. Diverse werelden worden bedreigd door een nieuw type vijanden genaamd Unversed en Terra, Aqua en Ventus hebben met hun Keyblades de sleutel tot het redden van de werelden letterlijk in handen. De drie vrienden gaan allemaal op een eigen avontuur, al lopen ze elkaar tussentijds wel een paar keer tegen het lijf. Vooral de reis van Terra, waarin zijn interne conflict tussen zijn goede en duistere kant centraal staat, is fantastisch. Hij wordt bedrogen, gemanipuleerd en verraden, verraadt, manipuleert en bedriegt, tot het punt dat je jezelf afvraagt of goede bedoelingen alleen wel genoeg zijn om het goede te doen. De verhalen van Aqua en Ventus voegen hier vooral context aan toe, want deze twee pure goedzakken hoeven zich niet te bekommeren om diepgravende dilemma’s en zijn daardoor iets minder interessante personages dan de innemende Terra.
Verzamel die Reports!
De gouden tip van de dag is om tijdens je avontuur de werelden af te speuren naar moeilijk bereikbare schatkistjes, om zo alle Xehanort’s Reports te verzamelen. Deze dagboekverhaaltjes van de mysterieuze Xehanort vertellen je niet alleen veel meer over het achtergrondverhaal en de geheimen van Kingdom Hearts, ook zijn ze de sleutel tot de belangrijke epiloog. Het extra eindfilmpje in de epiloog is de moeite van het Reports verzamelen meer dan waard, want dit is het cruciale puzzelstukje in de ingewikkelde plotpuzzel van Birth by Sleep. Wees dus alert, zodat je die Reports tijdens je avontuur verzamelt!
Doordat Birth by Sleep de voorgeschiedenis van latere delen bespreekt, is de nodige voorkennis vereist van delen die op andere platformen zijn verschenen. Echte fans smullen van de complexe verhaalstructuur, maar (met name) voor mensen die Kingdom Hearts I en/of II niet gespeeld hebben is het lastig te volgen. De plotpuzzel kent zelfs voor fans gedurende de gehele game ontbrekende stukjes, totdat de enerverende epiloog allerlei verbindingen legt die op de valreep de waarde van deze prequel onderstrepen. Zonder dat extra einde zou Birth by Sleep een moeilijk te begrijpen samenraapsel van belangrijke gebeurtenissen zijn, met het extra einde blijkt de game een ingenieuze puzzel waarin je talloze cruciale brokjes aan informatie over de verschillende Kingdom Hearts-games aan elkaar plakt. Inclusief epiloog weet deze vernuftige verhaalopzet het voor elkaar te krijgen om je veertig tot vijftig uur aan de PSP gekluisterd te houden, op zoek naar de antwoorden op de vele vragen.
Birth by Sleep verveelt tijdens die tientallen uren geen moment en dat is voor een groot deel te danken aan het geweldige nieuwe vechtsysteem. In razendsnelle gevechten kun je rondlopen, springen, aanvallen, blokkeren en ontwijken om zo de gevaarlijke Unversed te verslaan. Daarbij is er één actieknop gereserveerd voor gewone aanvallen en eentje voor speciale aanvallen. Via het Command Deck bepaal je welke set van speciale aanvallen je kunt uitvoeren. Deze aanvallen in je deck stijgen door gebruik in level en doordat je bestaande speciale aanvallen kunt laten samensmelten tot nieuwe aanvallen, is er constant een motivatie om het gevecht aan te blijven gaan om je deck te verbeteren. De nieuwe opzet is enorm gebruiksvriendelijk en daardoor haal je altijd alles uit de kast – waar de vrij omslachtige gevechtssystemen in eerdere delen je dikwijls belemmerden om speciale aanvallen veelvuldig te gebruiken.
Er is ook een noodzaak om jezelf te blijven verbeteren, want de pittige tegenstand vergt daadwerkelijk een tactische aanpak. Je kunt tegen de schermvullende Unversed-bazen of megakrachtige medemensen niet wegkomen met veredeld buttonbashen – wat in eerdere delen op de normale moeilijkheidsgraad vaak nog wel een succesvolle ‘strategie’ was – maar moet op het juiste moment de verdediging kiezen en de bewegingspatronen van eindbazen observeren. De genezingsmagie Cura(ga) is bijvoorbeeld onmisbaar in een evenwichtig deck en blokkeren is van levensbelang. Vooral in eindbaasgevechten blijken ook de Shotlock Commands, een speciaal soort langeafstandsaanvallen, goed van pas te komen, omdat deze je een korte aanvalsimmuniteit geven. En mocht het toch een keer fout gaan (of vijf keer, zoals mij regelmatig overkwam), dan kun je gewoon het gevecht opnieuw starten en hoef je dus niet een heel stuk opnieuw te spelen.
Command Ganzenboard
Er zijn verschillende zijpaadjes te bewandelen in Birth by Sleep en daarvan is het Command Board zonder twijfel de leukste (en meest verslavende). Dit is een soort Ganzenbord gecombineerd met Monopoly, waarin je met een dobbelsteen gooit om jezelf over een speelbord te verplaatsen. De vakjes waarop je komt kun je bekleden met jouw eigen vaardigheden om punten te verzamelen en soms kun je zelfs nieuwe vaardigheden ‘kopen’. Aan het eind van het potje worden alle vaardigheden die je hebt ingezet beloond met ervaringspunten. Daarmee is deze geweldige minigame een ideale én leuke manier om je vaardigheden te levelen en nieuwe acties te verzamelen.
Het is opmerkelijk hoe gemakkelijk de PSP al het spektakel zonder haperingen in beeld brengt. IJsschotsen volgen vuurballen vloeiend op en donderslagen vallen zonder enige vertraging bij heldere hemel. Er gebeurt zoveel op het scherm dat je door ongelukkige cameravoering soms het overzicht eventjes verliest, maar omdat je jouw aanvalsdrift via de lock-functie op één vijand kunt fixeren, levert de drukte zelden een probleem op. In tegendeel, de prachtige chaos die op het scherm getoverd wordt is puur genieten. Hoewel de omgevingen soms iets minder gedetailleerd zijn, zorgen de emotievolle gezichten van personages ervoor dat de verhaalvertelling sterker overkomt dan in elke ander Kingdom Hearts-deel. Een wereldprestatie.
Jammer genoeg gaat deze grafische krachtpatserij wel gepaard met de nodige laadtijden. Het is absolute noodzaak om de game te installeren, zodat de lange laadtijden veranderen in kortere laadtijden. Maar zelfs met de vrijwillige installatie verschijnt er te vaak rechtsonder in beeld een hartje, ten teken dat er weer iets geladen wordt. Vooral in het begin is het even slikken, maar als je eenmaal een paar van de talloze tussenfilmpjes gezien hebt, zie je wel in dat het onvermijdelijk is dat de PSP het nodige rekenwerk moet verrichten om een geschikt theater voor de prachtige verhaalscènes te zijn.