Crew Verslavend; het is een term waarmee gamesjournalisten mijns inziens veel te gul mee zijn. Begrijp me niet verkeerd, ik ben altijd wel te porren voor nog één laatste potje Mario Kart, Tetris of Unreal Tournament. Het zijn echter geen spellen die ik nog eventjes voor het avondeten opstart, om er na een uur of zes ineens achter te komen dat ik nog steeds niet gegeten heb. Het zijn geen spellen die m’n waardevolle slaapuurtjes inpikken, of me zelfs in m’n dromen nog bezighouden. Nee, er zijn maar weinig spellen die zo’n grote impact hebben op m’n dagelijkse ritme dat ik ze verslavend zou durven noemen.
De Civilization-spellen voldoen echter wel aan mijn criteria. Hele nachten heb ik opgeofferd met telkens de gedachte: “Ach, nog één ronde, en dan ga ik écht slapen”. Vijf uur ’s ochtends concludeerde ik vaak dat ik mezelf meer dan eens had voorgelogen. De afgelopen dagen heeft ditzelfde scenario zich wederom meer dan eens voorgedaan: Civilization IV is uit, en het is weer minstens zo verslavend als altijd.
De gameplay van Civilization IV is zo goed als gelijk aan die van zijn legendarische voorgangers. Degenen die nog niet bekend met deze serie, raad ik aan het artikel van Jelle te lezen. Ik zal me in deze recensie namelijk concentreren op de veranderingen ten opzichte van zijn voorgangers (en dat zijn er nogal wat), en wat hun invloed is op de typische Civilization-gameplay.
Zo zijn er religies toegevoegd die invloed hebben op het geluk en de cultuur van je volk, maar ze kunnen ook een conflictpunt met andere beschavingen vormen. Nu we het toch over verhoudingen met andere beschavingen hebben; het diplomatiesysteem is er een stuk op vooruitgegaan sinds Civilization III. Je zult serieus voorzichtig om moeten gaan met de verschillende leiders om iedereen te vriend te houden. De kunstmatige intelligentie van de computergestuurde beschavingen is overigens ook sterk vooruit gegaan. Ze zullen pas oorlog aan je verklaren als ze denken dat ze de oorlog ook daadwerkelijk aankunnen, en niet alleen omdat ze je niet mogen. Ook hun strategieën zijn beter uitgewerkt in vergelijking met het vorige deel. Daarnaast zijn er natuurlijk de onmisbare nieuwe wereldwonderen, technologieën, gebouwen, etc. zoals je van een vervolg mag verwachten.
Verder is het gevechtsysteem ook aardig op de schop gegooid. Eenheden hebben tegenwoordig geen aparte offensieve en defensieve waarden meer, maar één algemene waarde. Bovendien kunnen eenheden nu ervaringspunten krijgen na gewonnen gevechten, waarmee ze promoties kunnen afdwingen. Er zijn verschillende soorten promoties beschikbaar voor elk type eenheid. Zo kun je onder andere kiezen uit een algemene krachtbonus, een bonus die je sterker maakt tegen een bepaald soort eenheden, een bonus die je verdedigingskracht in steden versterkt of een bonus die eenheden bij jou in de buurt sneller doet genezen. De basiskracht, de speciale vaardigheden van de eenheden, de promoties, het terrein en het toeval bepalen de uitkomst een gevecht. Er zijn nog wat meer kleine dingen die anders zijn ten opzichte van de voorgangers, maar daar kom je snel genoeg achter wanneer je het spel zelf speelt. Al met al vind ik dit nieuwe systeem een welkome verandering.
Wat voor de meeste mensen echter het meest opvalt, is toch de vormgeving van het spel. Civilization IV is het eerste deel dat gebruik maakt van driedimensionale graphics. Het is qua eye-candy nog steeds niet te vergelijken met de nieuwste strategiespellen zoals Age of Empires III, maar het is in ieder geval een stap in de goede richting en dankzij de animaties oogt het spel nu een heel stuk levendiger dan zijn statische voorgangers. Ook de muziek is er op vooruit gegaan. Wanneer je het spel opstart wordt je direct verwelkomd met een prachtig Lion King-achtig muziekje wat meteen de goede sfeer neerzet. Tijdens het spel zijn de deuntjes misschien minder indrukwekkend, maar nog steeds een welkome verbetering ten opzichte van Civilization III.
Zoals ik in de tweede alinea aangaf; het spel is minstens zo verslavend als zijn voorgangers. De mensen die al de nodige ervaring met Civilization hebben kennen het gevoel wel: “Nou vooruit, nog één beurt dan”. Civilization IV is niet anders. Zelden blijft het bij die ene ‘laatste’ beurt. Het is al meer dan eens voorgekomen dat ik het spel net voor (avond)etenstijd opstartte, om er drie uur ’s nachts ineens achter te komen dat ik nog eigenlijk best wel honger had (gek he?). Tja, toen sodemieterde ik maar snel wat in de magnetron. Dit spel kan serieus schade aan je fysieke gesteldheid opleveren, maar ik kan er niet om rouwen…