LarsCornelis Weet jij ‘m nog te vinden? De Marco’s Bistro in Saint’s? Of de AmmuNation op Staunton Island? De vertrekhal van Francis International Airport? In 2001 kon je deze iconische locaties van Liberty City bezoeken op de PlayStation 2 en PC. Tien jaar later heb je niet meer dan een smartphone of tablet nodig om opnieuw op vakantie te gaan naar de vreselijkste stad – en tevens leukste speeltuin – van Amerika.
In Grand Theft Auto III: 10 Year Anniversary Edition stappen we in de schoenen van een naamloos en zwijgzaam personage, hoewel de beste man onder de fans bekend staat als Claude. Na een mislukte bankoverval komt Claude in aanraking met bommenexpert en maffiamaatje 8-Ball; Claudes sleutel naar de onderwereld van het losjes op New York gebaseerde Liberty City (een andere stad dan de gelijknamige metropool uit GTA IV, voor de duidelijkheid), een stad waar haast elke wijk wel wordt bewoond door een andere bende die met harde hand de orde bewaakt op hun turf.
Claude rolt via kennisjes links en rechts steeds dieper de criminaliteit in en heeft weinig moeite met de smerigste klusjes, zoals het stelen van auto’s, het afleveren van kostbare ‘pakketjes’ (lees: bommen of lijken) of van tijd tot tijd een prominent figuur op ijs zetten. Tussendoor heb je alle vrijheid om naar eigen inzicht een politieauto op te blazen, relaxt te cruisen met een swingend deuntje van Giorgio Moroder (inderdaad, dezelfde muziek als uit de film Scarface) en natuurlijk mag je ook niet vergeten zo nu en dan een hoertje op te pikken, de vering van je auto te testen en haar vervolgens neer te knuppelen en je geld terug te jatten. Dit is de oer-GTA (in 3D tenminste), en het bevat al het controversiële waar we de laatste tien jaar zo om hebben gelachen.
Tien jaar geleden was Grand Theft Auto III als eerste 3D GTA in vele opzichten grensverleggend. Op de mobiele apparaten is het ook nu weer grensverleggend; geen andere game weet eenzelfde soort vrijheid te bieden. Maar toegegeven, er zit wel wat slijt op GTA III. Zo zijn de animaties behoorlijk achterhaald. Als Claude bijvoorbeeld gaat rennen, vliegen zijn ledematen in het rond alsof hij een lappenpopje met een handvol chromosomen teveel is. En hoe hard je ook tegen een onschuldige voetganger op rijdt, hij valt gewoon neer alsof er totaal geen kracht achter de klap zit. Verder zijn er nog een aantal stille getuigen van GTA’s respectabele leeftijd. Elke auto hoger dan een stationwagen rolt resoluut om als je harder dan stapvoets door de bocht gaat en er zijn geen motoren of helikopters aanwezig in GTA III. Bovendien lijkt Liberty City bevolkt door slechts zeven personen die je in elke straat weer tegenkomt. Tot slot zijn plotseling opdoemende gebouwen geen uitzondering.
Desondanks is GTA III de concurrentie op de mobiele apparaten ver vooruit en daardoor ook voor een heel nieuwe generatie interessant. De laadtijden zijn kort en als je even met je ogen knippert sta je midden in het ‘bruisende’ Liberty City. De stad wordt tot leven gewekt door kleine details, zoals voetgangers die liedjes van de radio neuriën of door ambulances die met haast aan komen scheuren als jij geheel per ongeluk iemand vol lood hebt gepompt. Dankzij de zwaar opgepoetste resolutie zag Liberty City er bovendien nog nooit zo fraai uit. Ware het niet voor de lachwekkende animaties, zou je GTA III 10 Year Anniversary aanzien voor een volwaardige remake in plaats van een heruitgave
Stop de tijd. Heruitgave? Dat zou GTA III 10 Year Anniversary Edition toch net iets tekort doen, want Rockstar heeft de game toch lichtjes aangepast. Missies zijn, nadat je hebt gefaald, direct te herstarten. Dat is erg handig onderweg, want GTA leent zich daardoor voor korte potjes speelplezier. Oorspronkelijk moest je nadat je gearresteerd werd of was neergeschoten, eerst terug naar de opdrachtgever (en meestal ook langs een AmmunNation voor de broodnodige nieuwe schietijzers die je was kwijtgeraakt), om vervolgens de missie opnieuw te starten. Nu begin je met een aanraking van het scherm opnieuw en kun je dus makkelijker nog even snel die ene missie afronden, voordat je trein het station heeft bereikt. De game savet ook automatisch als je een opdracht hebt gestart, dus het is niet langer nodig om constant terug naar je safehouse te gaan, ondanks dat de game dat wél nog steeds beweert als je voor het eerst speelt.
Ook wat betreft de besturing heeft Rockstar puik werk afgeleverd. De bedieningselementen hebben precies de juiste grootte en zijn logisch geplaatst, waardoor je binnen no-time in je Kuruma, Sentinel of Mr. Whoopee stapt en wegscheurt. Bevalt de standaard besturing toch niet, dan kun je de grootte en locatie van elke knop en alle andere HUD-elementen, zoals je minikaart, aanpassen. Toch zijn er enkele concessies gedaan. De camera bestuur je door midden in het scherm te tekenen en dat is niet bepaald comfortabel. Even snel links en rechts kijken is er niet meer bij en dat is vooral tijdens achtervolgingen erg lastig. In tien jaar GTA spelen zijn we tijdens een achtervolging nog nooit een doelwit kwijtgeraakt, tot GTA III op de iPad voorbij kwam. Bovendien is het schieten nog even slecht als tien jaar geleden. De game richt automatisch, maar selecteert vaak genoeg juist een doelwit dat je nou juist niet overhoop wil knallen. Bovendien zie je door de praktisch onbestuurbare camera vaak sowieso niet of de kogels hun doelwit raken. Het beste kun je de schietknop maar gewoon indrukken en hopen dat Claude automatisch de juiste doelwitten neer maait. De vuurkracht van een raketwerper compenseert dit euvel natuurlijk.